Andvari - 01.01.2018, Blaðsíða 134

ANDVARI DYSIN, VARÐAN OG VERÐANDIN 133
aðeins örfáar setningar í handritinu, annars látið prenta textann orðréttan“ en hafa ber
í huga að Halldór lagði í vana sinna að endurvinna eldri verk, og því væri varasamt að
ganga höfundarætlun á hönd í blindni.
43 Jay, Martin, The Dialectical Imagination: A History of the Frankfurt School and the
Institute of Social Research, 1923-1950, London: Heinemann, 1976, bls. 258.
44 Gottskálk Jensson; Hjalti Snær Ægisson, „Gilgameskviða“, Sýnisbók heimsbókmennta,
ritstj., Reykjavík: Háskólaútgáfan, 2011, bls. 27-58, hér bls. 27.
45 Svo nefnir breskur hermaður Hótel Borg í endurminningum sínum í desember árið 1940.
Watkins, Ernes, No Depression in Iceland, London: George Allen & Unwin Ltd., 1942,
bls. 31.
46 Lesa má nákvæma frásögn af málinu í Annáli 18. aldar, sem Pétur Guðmundsson prestur
tók saman. Gunnar Gunnarsson rithöfundur skrifaði einnig eftirminnilega um málið
í bók sinni Svartfugl sem kom upprunalega út á dönsku 1929, en í íslenskri þýðingu
Magnúsar Ásgeirssonar 1938.
47 Úr kirkjubók Reykjavíkur, sjá: Höfundur óþekktur, „Sjöundár-málin“, Morgunblaðið, 10.
janúar 1915, bls. 2.
48 Höfundur óþekktur, „Steinkudys“, Lögberg, 9. september 1915, bls. 7.
49 Árni Johnsen, „Um Steinkudys og Skólavörðuna“, Lesbók Morgunblaðsins, 31. janúar
1971, bls. 1-2.
50 Höfundur óþekktur, „Úr daglegu lífi“, Morgunblaðið, 24. janúar 1940, bls. 6.
51 „En í ársbyrjun 1915 varð dys hennar í vegi fyrir hafnargerðarmönnum við
Reykjavíkurhöfn, sem tóku efni í uppfyllingar austan í Skólavörðuholtinu […] Steinkudys
var þar sem kórinn [í Hallgrímskirkju] kemur til með að vera, eða að minnsta kosti mjög
nálægt því […] Ef einhver vafi hefði verið á um sekt konu þeirrar, sem þarna var áður
dysjuð, þá hefði einhverjum dottið í hug, að botna gamla þjóðsögu“. Magnús Gíslason,
„Staðsetning Hallgrímskirkju“, Alþýðublaðið, 30. maí 1946, bls. 4.
52 Höfundur óþekktur, „Sjöundár-málin“, bls. 2.
53 Björn Th. Björnsson, Íslensk myndlist á 19. og 20. öld, 2. bindi, bls. 7.
54 Björn Th. Björnsson, Íslensk myndlist á 19. og 20. öld, 2. bindi, bls. 7.
55 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 57.
56 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 58.
57 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 123.
58 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, Eimreiðin, 3/1900, bls. 173-197, hér
bls. 174.
59 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 174.
60 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 173.
61 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 175.
62 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 176.
63 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 178.
64 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 178.
65 Benedikt Gröndal, „Reykjavík um aldamótin 1900“, bls. 197.
66 Í Ilíonskviðu Hómers var Þersítes fulltrúi hin óbreytta hermanns og almúgamanns sem
mátti berjast árum saman fyrir málstað konunga. Hann stóð uppi í hárinu á Agamemnon
konungi, sakaði hann um græðgi og heigulsskap. Hann sagði það vitleysu að menn fórn-
uðu lífi sínu fyrir hégóma af þessu tagi og hvatti hermenn til þess að snúa heim og hlaut
að launum barsmíðar hjá Ódysseifi. Í seinni tíð hafa menn á borð við Hegel, Nietzsche
og Marx túlkað persónu hans sem samfélagsgagnrýnanda sem þorir að benda á bölið sem
blasir við meðan aðrir þegja.
67 Lárus Sigurbjörnsson, Þáttur Sigurðar málara …, bls. 81.