Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2022, Page 25

ÁSDÍS HelGA ÓSkARSDÓTTIR
24
deildu konur reynslu sinni af kynferðisofbeldi og notuðust við myllumerkin
#þöggun og #konurtala auk þess sem margar skiptu út andlitsmyndum af sér
á Facebook fyrir gular eða appelsínugular broskallamyndir. Gul mynd gaf til
kynna að viðkomandi þekkti einhvern sem hefur orðið fyrir kynferðisofbeldi
en appelsínugul fól í sér þá tjáningu að viðkomandi væri sjálfur þolandi slíks
ofbeldis. Stundum var myndunum skeytt saman, sem þýddi að viðkomandi
bæði þekkti þolanda og væri það sjálfur. Þessi aðgerð varð afar útbreidd og
náði athygli fréttamiðilsins Independent í Bretlandi.101
Á Íslandi náði myllumerkið #höfumhátt flugi sumarið 2017 eftir að í ljós
kom að dæmdur kynferðisbrotamaður að nafni Róbert Árni Hreiðarsson
(Robert Downey) hefði hlotið uppreist æru og endurheimt lögmannsréttindi
sín að auki. Því var mótmælt kröftuglega undir myllumerkinu. Umræðan í
kringum #höfumhátt hverfðist ekki síður um annan dæmdan barnaníðing,
Hjalta Sigurjón Hauksson, sem hlaut sömuleiðis uppreist æru. Upp úr sauð
þegar í ljós kom að einn meðmælanda Hjalta reyndist vera Benedikt Sveins-
son, faðir þáverandi forsætisráðherra, Bjarna Benediktssonar. Málið leiddi
á endanum til falls þáverandi ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og
Bjartrar framtíðar.102
Þetta sama haust, nánar tiltekið í október 2017, flæddi fyrri #MeToo-
bylgjan yfir samfélags- og fréttamiðla.103 Milljónir kvenna víða um heim
konar afleiddur hópur „Beauty Tips“ en það er hópurinn „Mæðra tips“ sem er ætlað-
ur mæðrum og verðandi mæðrum, eins og nafnið bendir til. Önnur opinská, íslensk
umræða milli mæðra og verðandi mæðra sem nefna má í þessu samhengi er á Twitter
undir myllumerkjunum #óléttutwitter og #mömmutwitter. (Sjá „#óléttutwitter“,
sótt 21. desember 2022 af https://twitter.com/hashtag/%C3%B3l%C3%A9ttut-
witter og „mömmutwitter“, sótt 21. desember 2022 af https://twitter.com/hashtag/
m%C3%B6mmutwitter).
101 loulla-Mae eleftheriou-Smith, „Women in Iceland are changing their Facebook
profile pictures to yellow and orange sad-faces to highlight the prevalence of sexual
violence“, Independent, 10. júní 2015, sótt 18. janúar 2018 af https://www.independ-
ent.co.uk/news/world/europe/women-in-iceland-are-changing-their-facebook-
profile-pictures-to-yellow-and-orange-sadfaces-to-highlight-the-prevalence-of-
sexual-violence-10310888.html.
102 Áslaug karen Jóhannesdóttir, „Atburðarásin sem felldi ríkisstjórnina“, Stundin 15.
september 2017, sótt 15. september 2017 af https://stundin.is/grein/5444/.
103 Bandarísku fréttamiðlarnir The New York Times og The New Yorker birtu afhjúpandi
umfjöllun þess efnis að áhrifamikill kvikmyndaframleiðandi í Hollywood, Harvey
Weinstein, hefði um árabil nauðgað leikkonum og áreitt þær kynferðislega í krafti
valds síns. Jodi kantor og Megan Twohey, „Harvey Weinstein Paid Off Sexual Ha-
rassment Accusers for Decades“, The New York Times 5. október 2017, sótt 5. febrúar
2018 af https://www.nytimes.com/2017/10/05/us/harvey-weinstein-harassment-
allegations.html/ .