Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2022, Page 187

HóLMFRÍðuR GARðARSDóTTIR
186
Ú T D R Á T T u R
Þrautseigar og þora!
Áhrif kvennabaráttu í Rómönsku-Ameríku
Í greininni sem hér fylgir er sjónum beint að þeim aðstæðum sem beið kvenna í
kjölfar hernáms Evrópumanna á Rómönsku-Ameríku. Sérstaklega er fjallað um rétt-
indabaráttu þeirra í kjölfar sjálfstæðis landanna við upphaf 19. aldar og svo aftur á
fyrstu árum 21. aldar. Samtakamáttur fjöldahreyfinga kvenna skiptir þar máli og
mótar baráttu þeirra fyrir auknum borgararéttindum, umráðarétti yfir eigin líkama
og ákvörðunarvaldi um eigin velferð. Sérstaklega er vikið að áhrifum kennisetninga
kaþólsku kirkjunnar hvað hlutverk karla og kvenna varðar því enn þann dag í dag
er álfan talin sú heimsálfa þar sem feðra- og karlveldið situr hvað fastast fyrir. En
dropinn holar steininn og færð eru rök fyrir því að breytingar hafi átt sér stað og að
baráttan þoki málum til betri vegar þótt í hænufetum sé.
Lykilorð: Rómanska-Ameríka, fjöldahreyfingar, kvennabarátta, lýðréttindi
A B S T R A C T
Persistence and pride!
Impact of Women’s Struggles in Latin America
The following article centres on the situation that awaited women in the wake of the
European occupation of Latin America. Special attention is paid to their attempts to
mould their social standing following independence and then again at the beginning
of the 21st century. The impact of women’s mass movements is emphasised as im-
portant, as well as its shaping of their struggle for civil rights and decision-making
regarding personal well-being. Particular attention is paid to the omnipresence of
religious doctrines influencing supposed roles for men and women, as the continent
has proven to be the region where patriarchy still sits the tightest. Nevertheless,
change is in the air and women’s struggles and sacrifices are modifying value systems
and societies even if in modest measures.
Keywords: Latin America, social movements, women´s struggles, civic rights
Hólmfríður Garðarsdóttir, PhD.
Prófessor í spænsku
Mála- og menningardeild á Hugvísindasviði Háskóla Íslands
holmfr@hi.is