Úrval - 01.06.1962, Blaðsíða 71

HANN DÓ STANDANDI
79
æskumanna og annarra þeirra, er
manndóm höfðu, og gaf hverjum
móttækilegum manni það sjálfs-
traust og tign, sem er einkenni
höfðingja og aðalsmanna.
Þótt Halldór á Rauðamýri hefði
aldrei rúman efnahag, hélt hann
alltaf reisn sinni og rausn og lét
engan á sér ganga. Við snauða
menn var hann skilningsríkur og
mildur, einkum þá menn er hann
vissi að höfðu vit og vilja til sjálfs-
bjargar, en höfðu orðið fyrir áföll-
um. Hjálpaði hann þeim og leið-
beindi meira en margan grunaði.
Það var yndi að sjá Halldór á
hesti sínum „hélaðan af árni“, því
hann hélt glæsimennsku sinni og
riddaraeðli til hinztu stundar. Reið-
hestur Halldórs á efri árum var
afburða gæðingur og fjörgammur
mikill, norðlenzkur, er keyptur
hafði verið mjög háu verði. Var
gaman að sjá þá koma saman á
mannfundi, Halldór og hestinn, —
manninn aldinn að árum, en hest-
inn ólman og ungan. Riddarinn
grár fyrir járnum, silfraður á hár
og skegg, bar sig manna bezt í
söðli, með íslenzka blárefshúfu á
höfði og haldandi aftur af hestin-
um, sem tifaði og barði hófum, há-
leitur, með æðisleg augu og flentar
nasir með froðu um flipann, ofsa-
legur og bruddi beizlismélin hring-
andi faxmikinn makkann, er reis
hátt upp í fang riddarans, — fák-
urinn dansandi á sporinu, en reið-
skjóti og riddari báðir bullsveittir
og rauk af þeim úðinn.
— Elli kerling getur aldrei bug-
að Halldór á Rauðamýri, hugsaði
ég. Og sjálfur Dauðinn má svei
mér gæta sóma síns þegar þar að
kemur.
Sú varð og raunin á, því sjálfum
Dauðanum tókst ekki að fella Hall-
dór bónda af fótum, enda þótt
hann yrði að gegna skyldu sinni,
að farga manninum, þegar kallið
var komið.
Það væri forvitnislegt að fá að
vita hvemig Dauðinn fer að því
að drepa svona mann eins og Hall-
dór á Rauðamýri, þegar þar að
kemur, hugsaði ég oft á mínum
yngri árum.
Halldór var í makindum að taka
kúaheyið, nærri hálfnfræður, þeg-
ar Dauðinn kom (því hann hirti 10
nautgripi og hundrað fjár).
Ekki tókst Dauðanum samt að
fella Halldór af fótum eins og hans
er oftast siðvenja, fer hann sækir
menn, eða innheimtir líf þeirra, —
sá mikli rukkari.
Halldór stóð á eigin fótum og
hallaðist upp að heystálinu, stirð-
ur og steindauður, þegar að var
komið.
Aðalstign hans, reisn og glæsi-
mennska hafði enzt honum allt
hans líf og ekki yfirgefið hann í
dauðanum.