Goðasteinn - 01.09.1963, Blaðsíða 30

Þennan dag smíðaði faðir minn amboð og gerði við hrífur og
orf, því sláttur átti að byrja næstu daga. Faðir minn var vel
„búhagur“, en búhagur var sá kallaður, er allt gat smíðað, er tii
búsins þurfti. Hann smíðaði líka spunarokka, sem þekktir voru
um Suður- og Norðurland.
Svo var það descmbermorgunn fyrir 70 árum. Það var að
byrja að birta af degi. Elda- og fjósakona voru fyrstar til að
klæða sig. Það hafði frosið um nóttina, og gluggar voru loðhrím-
aðir. Var því heldur kuldalegt í baðstofunni, en allir klæddust
ullarfötum bæði næst sér og utast fata, svo hrollurinn fór fljótt úr
mönnum. Fjósakonan varð fyrst til að opna bæinn. Það ískraði
ámáttlega í hurðarlömunum, þegar hurðin var opnuð því járnið
og frostið höfðu gert með sér bandalag um nóttina. Fjósakonan
skauzt út, lokaði hurðinni og fór að gefa kúnum, en á meðan
hitaði eldakonan kaffið. Faðir minn fór að gefa lömbum og
hrossum og láta í kýrmeisana. Það gerðu allir húsbændur. Vef-
arinn fór í vefstólinn og sló vefinn af miklu kappi. Öðru hverju
hrópaði hann: „spólulaust“, og þá vissum við krakkarnir, hvað
okkur bar að gera: Að spóla var okkar verk, og við fengum
harðar ávítur ef fór fram af spólu. Mjöltum var lokið kl. 8, og
þá var mjólkin sett upp í búrinu, eins og alltaf um kuldatímann.
Næst var að renna mjólkinni frá fyrri dögum og búa í og skaka
strokkinn. Allt þessháttar í bænum varð að vera búið fyrir bá-
degi. Seinni hluta dagsins var farið til beitarhúsa og gefið sauð-
fénu. Þangað fórum við strákarnir með einhverjum fullorðnum,
þegar við gátum valdið heylaup og gefið á jötu. Enginn garði
eða heyhlaða við fjárhús þekktist þá.
Þegar jötur voru sópaðar, eða hey látið í meisa, voru allar
ljámýs hirtar og safnað saman til að hafa þær í eldinn undir
matarpottinum. Mjög víða var eldiviðarleysi í þá daga, þurfti því
að nota allt, sem hægt var að drýgja með eldiviðinn. Þá þekktist
ekki að brenna kolum eða olíu, enda leyfði efnahagurinn ekki
slíkan munað. - Þannig leið nú þessi dagur að kveldi. Fjósa-
verkin voru jafnan síðustu útistörfin. Þegar þeim var lokið, var
setzt að inni. Þvoðu allir sér þá um hendur og andlit og fóru
úr sóðalegustu vinnufötunum. Svo var borðaður kveldmatur. Var
28
Goðasteinn