Goðasteinn - 01.09.1963, Blaðsíða 71
á Rauðnefsstöðum þá að heiman með bösl sín og reið austur undir
Eyjafjöll. Aðeins var farið að bregða birtu, þegar hann kom að
Steinahelli. Hann veitti því athygli, að þyrping manna stóð um-
hverfis skip Erlends. Furðaði hann mjög á því og hugsaði með
sjálfum sér: „Getur verið, að þeir ætli að fara að setja fram
núna“? Brátt varð hann þó vís þess, að þarna voru ekki menn
með holdi og blóði. Leið hans lá rétt hjá hópnum. Mennirnir
gengu umhverfis skipið, héldu að sér höndum og ekkert hljóð
heyrðist til þeirra. Þorgils þekkti þarna Erlend í Svaðbæli og
nokkra háseta hans, en einnig voru þar andlit, sem hann bar elcki
kennsl á. Hann ákvað að rjúfa ekki þögnina, reið léttan leiðar
sinnar og varð feginn, er hann hitti menn í Steinum. Var honum
þá nokkuð brugðið. Ekki sagði hann að sinni frá sýn sinni. Hann
reri til vertíðarloka hjá Erlendi, og varð þeim ekkert að meini.
Síðar sagði hann, að atburðurinn við Steinahelli hefði verið í
hug sér hvern dag, áður en ýtt var á flot. Hann fékk skiprúm hjá
öðrum Austurfjallaformanni fyrir næstu vertíð.
Guðmundur Vigfússon bóndi á Önundarhorni var háseti hjá
Erlendi. Nokkru fyrir vetrarvertíðina 1832 mátaði hann nýsaumað-
an sjóstakk og bað konu sína, Margréti Sigurðardóttur, að huga
að, hvernig hann færi sér. Hún gerði svo, stundi þungan og sagði:
„Æ, guð hjálpi mér“. Guðmundur leit á hana og spurði: „Hvað
sástu? Sástu, að ég muni drukkna í honum“? Margrét svaraði
ekki. Guðmundur bætti þá við: „Jæja, það gerir ekkert til, en
líklega fer það svo, að ég drukkna í honum“.
Þorgils á Rauðnefsstöðum var í Austurfjallasandi, þegar dregið
var út þar í byrjun vetrarvertíðar 1832. Margt manna var þar
saman komið. Við skip Erlends í Svaðbæli sá Þorgils sömu menn
og árið áður við Steinahelli. Honum brá við og varð hugsað til
hins fornkveðna: „Dregur til þess, er verða vill“.
Leið svo fram til 3. apríl. Þann dag var almennt róið úr Aust-
urfjallavörum, þó sjór væri ekki vel kær. Hann fór versnandi, svo
landmenn veifuðu brátt að. Ólög gengu yfir rifið, þegar að því
var komið. Erlendur í Svaðbæli hreppti eitt þeirra. Skilaði það
skipinu á hvolfi inn á legupollinn. Flestir skipverjar komust á
kjöl og héldu sér þar dauðahaldi. Annað skip renndi þá inn á
Goðasteinn
69