Goðasteinn - 01.09.1963, Blaðsíða 66

Þórður Tómasson:
Skygljnzt um bekki í liyiiiiikiiíni, III.
Hringjur Þorkels Þorgrímssonar
Málmsmíði íslendinga frá liðnum öldum lýsir fagurlega listfengi
þeirra og menningu. Mergð góðra gripa hefur horfið í málm-
bræðslu eða glatazt á annan hátt, en þó er furðu margt enn til
á söfnum og hjá einstaklingum, sumt í röð merkustu kjörgripa
þjóðarinnar. Hér skal vikið að einni grein gamallar koparsmíði,
gjarðahringjum: f sveitum er enn til allmikið af gjarðahringjum,
og víða gegna þær gömlu hlutverki. Flestar munu frá 19. öld,
fremur efnislitlar og látlausar að formi. Þjóðminjasafn íslands á
gott safn af gjarðahringjum. Eru margar þeirra frá 17. og 18. öld,
veglegar að skreytingu og allri gerð. Byggðasafnið í Skógum á‘
nokkur ágæt sýnishorn af gamalli koparsmíði, hverju safni sam-
boðin. Tvær letraðar gjarðasamstæður hefur það eignazt. Aðrar
eru með ártali 1761 og fangamarki Brynjólfs Guðmundssonar í
Skipagerði í Landeyjum, óskreyttar með öllu. Jón Tómasson í
Hvítanesi gaf safninu þær. Fyrir hinum mun ég nú gera grein:
Haustið 1962 gaf frú Málfríður Árnadóttir á Bjalla í Landsveit
safninu tvær miklar og skrautlegar hringjur, sem verið höfðu í
eigu föður hennar, Árna Árnasonar. Hafði Árni fengið þær
hjá Gunnari Gunnarssyni, sem Iengi bjó í Moldartungu (Meiri-
tungu) í Holtum á 19. öld, eftir foreldra sína. - Safnið átti
margar góðar hringjur, er hér var komið sögu, en þessar báru þar
mjög af. Hringjur Málfríðar eru steyptar í sama móti, skreyttar
64
Goðasteinn