Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1957, Blaðsíða 26
30
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLA.GSXNS
Samkvæmt H er þetta nr. 51 í HS minnsta hf. Þar stendur: Kistill,
úr eik, grunnur, læstur, útskorinn.
Hlýtur að vera nr. 21 í „Viðbót“, HS stærsta hf.
-----Ritháttur á vísu þessari bendir á að kistillinn sé frá 17. eða
18. öldinni. Og háttarskiptir (eða háttfall) í henni gerir alllíklegt,
að hún fremur sé frá 17. öldinni.-------(Hér fylgir meira um rím
etc.)------Kvennkenningin: þöll, í vísunni, er hálfkenning, eins og
opt finnst í gömlum vísum.-------Lykillinn er------miklu ýngri enn
skráin. Kistilinn útvegaði mér Ólafur Jónsson, nú (vorið 1883) á
Geldingaá í Mela sókn, (fyrir 2*4 kr.). Og var hann keyptur (nefnt
vor) á uppboði uppí Boi’garfirði.-------hann var seldur á uppboði
eptir Valgerði heitina Jónsdóttur, bróðurdóttur Guðmundar, sem
enn býr í Langholti, og er orðinn gamall maður. Halda menn, að Val-
gerður heitin hafi fengið kistilinn hjá Hlaðgerði móður sinni, konu
Jóns, föður síns, er bjó í Langholti.
1. 64.959. Kistill úr furu, hliðarnar nú negldar með járnnöglum,
en víst upprunalega festar með trétöppum. Lokið er ofurlítið kúpt.
Okar eru festir undir enda loksins við gaflana. Hjörur úr látúni, eng-
in læsing. L. (loksins) 35, br. 19.5, h. 17.7.
2. Stórar sprungur. Naglagöt. Flísar brotnar af. Okarnir undir
lokinu nýir. Ofurlitlar leifar af grænni málningu að utan; innan á
lokinu blár litur (blek?). ö.Á.ad.
3. Mjög lágt upphleyptur útskurður á hliðum, göflum og loki. Á
framhliðinni og lokinu er bandskrautsverk. Á framhliðinni mynda
böndin, sem eru um 1 sm breið, reglubundna fléttu (eins og tölustaf-
urinn 8, samanfléttaður fleirum sinnum). Á lokinu er niðurröðunin
líka samhverf báðum megin við miðlínu. Böndin mynda lykkjur og
vafninga með „kringlu“, enda í blaðskúf með þverböndum, svo að lík-
lega eiga þau að vera teinungar. Stönglarnir eru sléttir að ofan. Sitt
hvoru megin við þetta miðskrautverk eru litlir, sjálfstæðir teinungs-
bútar með vafningum og þverböndum. Á bakhliðinni eru tvær lárétt-
ar hringakeðjur, stór að ofan og lítil að neðan. Stærri hringarnir
hafa innri útlínur. Gaflamir eru báðir eins, hafa stóra „rósettu"
innan í hring. „Rósettan“ samanstendur af átta „blævængslöguðum
krónublöðum“ með innri útlínum og nokkrum innskornum dráttum.
Sitt hjartað er í hvoru hinna neðri horna flatarins. — Flatarmáls-
munstrin á hliðunum eru vel gerð. títskurðurinn á lokinu er allur
klunnalegri.