Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1957, Blaðsíða 128

132
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
(frá manninum), og sást það af því, að annar afturfótur og tákjúk-
ur fundust óhreyfðar í norðurendanum. í hrossgröfinni fundust
lítilfjörlegar leifar haugfjár:
1. Gjarðarhringja af hinni algengu víkingaaldargerð, mjög lík t.
d. hringjunum frá Ytra-Garðshorni, Kuml og haugfé, 78. mynd,
bls. 256. Stærð hringjunnar er 5,7 x 6,8 sm. Hún lá alveg við
óhreyfðu fótbeinin úr hestinum og var in situ eins og þau.
2. Rónagli, 3 sm að lengd, eflaust úr söðli.
3. 6 lítil og óskilgreinanleg járnbrot, líklega úr söðli.
Hlutir þessir komu á safnið 8. sept. 1956, en hafa ekki enn verið
tölusettir.
Mannabeinaleifarnar í þessu kumli voru aðeins einn jaxl, brot úr
báðum lærleggjum og brot úr báðum sköflungum. Jón Steffensen
telur beinin úr fullorðnum karlmanni.
Ekki er nú hægt að sjá fleiri merki kumla á Torfhól.
2. Kuml í Elivogum, Seyluhreppi, Skagaf jw'óarsýslu.
Við rannsókn kumla á Sólheimum í Sæmundarhlíð í ágúst 1956,
var mér tjáð, að leifar kumla mundu vera í landi Elivoga og hefði
þær fundið Jón Gíslason refaskytta fyrir tveimur árum. Frá Sól-
heimum gerði ég því för mína þangað hinn 19. ágúst.
Austan við Sæmundarána, beint á móti bænum í Dæli, eru mel-
hólar háir, sem oft eru nefndir Ketilhólar í einu lagi, en stundum
er nafnið Ketilhóll aðeins haft um hæsta hólinn, en hóllinn sunnan
við hann þá kallaður Einstakihóll. Allir eru hólar þessir syðst í
landi Elivoga. Á Einstakahól, norðan við háhólinn fundust beinin.
Þarna var mikið blásið úr og sást mikið af stórvöxnu grjóti, sem fá
má um allan hólinn, en sýnilega hefur það verið dregið töluvert
saman að kumli því, sem þarna hafði verið. Var fljótlegt að finna
grafarbarm og auðvelt að rekja allar útlínur grafarinnar, því að
mjög greinilega skildi sig að hreyft og óhreyft. Kom þarna í ljós
mjög skýr gröf, sem sneri eiginlega þvert á hólinn (sem er nokkuð
aflangur), VNV-ASA. Lengd grafarinnar var 4 m, en breiddin
rúmlega 1 m í austurenda og tæplega 1 m í vesturenda. Dýpt frá
yfirborði niður á botn var mjög misjöfn eftir því hve mikið var
blásið, en vesturendinn var yfirleitt meira blásinn. Stallur var um
miðja gröf þvera, og var allur vesturhlutinn um 10 sm lægri en
austurhlutinn (2. mynd).