Eimreiðin - 01.01.1918, Qupperneq 28

28
NÝJA SAMBANDSLAGAFRUMVARPIÐ [Eimreiðin
eða próf frá innlendum skólum. Dæmi fækkunar eru
nefnd að framan. Sem dæmi hins má nefna áskilnað
fossalaganna* um heimilsfang hér á landi til eignarhalds
eða notkunar á íslenskum fossum, áskilnaðinn um ís-
lensk háskólapróf til þeirra embætta hér á landi, sem
undirbúningsfræðsla er veitt í hér** og áskilnað 10. gr.
stjórnarskipunarlaganna 1915 um fæðingu hér á landi
eða 5 ára heimilisfang til alþingiskosningaréttar og þá
um leið til kjörgengis. Hafa íslendingar jafnan lagt mikla
áherslu á að tryggja sér gæði landsins öðrum fremur.
Og þarf eigi lengra að rekja en til dagblaðsins „Frétta“,
er heldur þeirri skoðun miög fram i greininni „þegna-
ójöfnuður“ 10. júlí 1918.
Nú hafa Danir að vísu atvinnugengi hér á landi til jafns
við íslendinga, enda er atvinna öllvun frjáls án tillits til
þjóðernis, að þvi sleptu að íslendingar og Danir mega
einir fiska i landhelgi. petta átti og að haldast eftir frum-
varpinu frá 1908. pó átti jafnréttið til fiskiveiða í land-
helgi, samkvæmt 3. málsgr. 5. gr. þess frumvarps, að
eins að haldast, meðan Danir hefðu landhelgigæsluna
um fiskiveiðar á hendi, enda þá eigi ráðgjörð nein breyt-
ing á þegar settum íslenskum ákvæðum, er oss mættu
sérstaklega að gagni koma, hvorki fossalögunum né öðr-
um. Með þvi ákvæði eldra frumvarpsins var í rauninni
fengin játning Dana fyrir því, að veiðirétt þeirra i land-
helgi bæri að skoða sem borgun fyrir landhelgigæsluna.
Og víkur þá máli að 6. gr. nýja frumvarpsins, j a f n-
r é 11 i s ákvæðinu, sem jafnframt er sjálfstæður liður
(II.) frumvarpsins, og fer næst á eftir ákvæðunum um
konungdóminn, en fyrir öllum öðrum sammálum. Er
auðséð bæði á þessu og athugasemdunum um greinina,
að hún hefir langsamlega verið aðaláhugamál Dana, enda
verður þeim eigi láð það, jafndýrmætur réttur og land-
helgiveiðirétturinn er Færeyingum og um eigi minni fé-
þúfur en hér gæti verið að ræða, ef rétt væri með farið,
* Lög nr. 55 1907, 1. gr.
** 1. gr. laga nr. 36 1911.