Eimreiðin - 01.01.1918, Blaðsíða 66

66
HELJARTÖK MIÐALDAVELDANNA [Eimreiöin
Leó IX. kallaði Brúnó sig. Hann var ágætlega vel gef-
inn, eldheitur áhugamaður í því að bæta siði kirkjunnar
og auka vald hennar, og afburða þrekmaður. Enginn páfi
ferðaðist annað eins. Hann var allstaðar nálægur, þar sem
eitthvað var á seiði. Hann hélt fjölda kirkjuþinga og gaur-
aðist í öllu.
Á Suður-ítalíu voru í þennan mund þrjú smáriki, sem
norrænir menn höfðu vald yfir: Salerno, Kalabría og
Benevento. Norðmennirnir á Suður-ítalíu koma mjög við
sögu páfadæmisins fram eftir öldum, og var það eitt af
því marga, sem Hildibrandur hafði jafnan fyrir stafni,
að nota þá í þarfir kirkjuvaldsins. En það var hægra sagt
en gert. peir voru frámunalega illir i samningum, og
fóru jafnan sínu fram. Viðskifti þeirra við páfana voru
því jafnan þannig, að ýmist voru þeir i hæstu metum
og hlaðið á þá blessunum og fyrirbænum, eða þá að þeir
voru undir banni og formælingum, og það stundum býsna
ört á víxl.
Leó IX. snerist nú á móti þeim. Hann krafðist þess, að
réttur páfans, sérstaklega yfir Benevento, væri viðurkend-
ur, og bygði kröfu sína á skröksögunni um „gjöf Konstan-
tínusar mikla“. Eftir þeim bókum átti Konstantínus að
hafa gefið páfanum Italíu til fullra umráða. Leó leitaði
liðstyrks hjá Hinrik III., og var sjálfur foringi her-
ferðarinnar. En Hinrik brást honum og sendi miklu
minna lið, en hinn bjóst við. Hann lagði til orustu við
Norðmennina og beið hroðalegan ósigur. Sjálfur var
hann gerður handtekinn og haldið í varðhaldi (þó með
fullri páfavirðingu) allan veturinn. Hann varð að borga
gífurlegt lausnargjald og láta af öllum kröfum sínum.
Dauðveikur kom hann til Rómaborgar. Hann lét bera
sig inn í Péturskirkjuna, sem var klædd svörtu, og drógst
með veikum burðum að líkkistu sinni. par fleygði hann
sér flötuin og hrópaði: „pessi htla vistarvera er það eina,
sem eg á eftir.“ Skömmu síðar dó hann. Hann var mikill
maður. En verkið var of stórt fyrir hann. Hann komst