Eimreiðin - 01.01.1918, Blaðsíða 77

Éimreiðin] tlÉLJARTÖK MÍÐALlIAVELDANNA
77
vissi því ckki, hvort Hinrik væri kominn til þess aö auð-
mýkja sig, eða í broddi fyrir þýska hemum. Honum þótti
þvi ráðlegast að vera var um sig, og lagði lykkju á leið
sína til kastalans Kanossa. þann kastala átti Matthildur
greifinna, vinkona páfans, voldug mjög. Saga hennar, og
ættarinnar, er mjög merkileg og þýðingarmikil fyrir sögu
páfadæmisins, þó að ekki sé hún rakin hér. Kanossa var
víggirt með þremur háum og stæltum múrum, og hreykti
sér uppi á snarbrattri hæð. Betra og öruggara vígi gat
páfinn ekki kosið.
Auk Hinriks komu á páfafund í Kanossa fjöldi af klerk-
um, sem voru i banni. Lét páfi varpa þeim í fangelsi og
lagði þvi næst á þá þyngstu skriftir auk þess sem þeir
urðu að sverja að veita Hinriki enga þjónustu.
pegar Hinrik kom til kastalans náði hann fyrst fundi
Matthildar, og hún bar mál hans fyrir Gregoríus. Hann
svaraði, að það gæti að eins komið til mála að leysa hann
af banninu ef hann lýsti þvi sjálfur yfir, að hann væri
afsettur konungdóminum og óhæfur til ríkisstjórnar.
Gengu nú málin lítt saman. pá alt í einu sést Hinrik
standa í yfirbótarklæðum fyrir utan kastalann. pað var
25. janúar 1077. Inn fyrir ysta múrinn var honum hleypt,
en lengra ekki. par stóð hann svo i nístandi storminum í
þrjá daga, og mátti enginn líta hann án meðaumkunar
— nema hinn heilagi faðir. Matthildur grátbændi páfann
að sýna miskunnsemi og alhr lögðu að honum. En hann
var óbifanlegur. Loks varð hann þó að láta undan, og
leyfa, að Hinrik kærni á sinn fund. Hinrik varpaði sér
flötum, grét og baðst griða á margan hátt. Páfi leysti
hann þá af banninu með ótal skilyrðum. En helstar greinir
voru þær, að Hinrik átti að mæta fyrir kirkjuþingi og
þola þar dóm. Fram að þeim tíma mátti hann enga
tign taka og á engan hátt gera tilraun til að hefna sín.
Yrði hann dæmdur sekur, átti hann að hlýða mótmæla-
laust, en yrði hann settur í tign sina aftur, átti hann að
stjórna samkvæmt boðum páfa. Alt þetta staðfesti hann
með dýrasta eiði. pannig endaði fundurinn í Kanossa.