Eimreiðin - 01.01.1918, Blaðsíða 64

64
HELJARTÖK MIÐALDAVELDANNA [Eimreiöin
allmikil lönd gefin, „gjöf Pippins“. J?ar með er stofnað
veraldarvald páfans. Afleiðing þess var sú, að ítalía log-
aði í ófriðareldi allar miðaldirnar og lengur. Karl mikli
samþykti að vísu þessa landagjöf en stjórnaði kirkjunni
með fastri hendi. Yið hliðina á honum varð páfinn að
þjóni og þegn. Á jóladaginn árið 800 átti páfinn að krýna
son Karls til konungs. En áður gekk hann að Karli og
krýndi hann til keisara. — það var beint bragð af páfa,
og Karl vissi naumast um að slíkt væri á seiði. Karl sagði
á eftir, að hefði hann vitað um hvað gerast mundi, hefði
hann aldrei stigið fæti í Péturskirkjuna.
Kirkjan sigraði þrátt fyrir alt i viðskiftum sínum við
Karlungana. Páfinn vék Frakkakonungi frá og krýndi
Pippin til konungs og Karl til keisara. pað þýddi h a n n
þannig, að páfinn hefði vald til þess að skipa fyrir
um konunga og keisara. Hann eignaðist veraldar-
vald. Og loks gengu páfarnir milli bols og höfuðs á
eftirmönnum Karls. En hugsun Karls hefir vafalaust
verið lík og Napóleons mikla löngu seinna, þegar hann
setti s j á 1 f u r kórónuna á höfuð sér og drotningu sinni.
pað er óþarfi að rekja lengra undirbúninginn og aðdrag-
andann að atförum Hildibrands. Páfinn í Róm þóttist
engum þurfa að lúta. Og sporið upp í setningar Hildi-
brands, sem fyr voru nefndar, er ekki langt.
II.
Tíunda öldin hefir verið nefnd „járnöldin“ eða „myrkra-
öldin“ í sögu páfadæmisins. Hver páfinn öðrum lítilmót-
legri og viðbjóðslegri settust á stól Péturs. Keisaradæmi
Karlunganna leið undir lok seint á 9. öldinni og þar með
var endir bundinn á alla röð og reglu. Páfadæmið hafði
ekkert við að styðjast. pcgar þýska ríkið lyftir upp höfð-
inu undir stjórn Ottóanna, skánar um stund fyrir þeirra
tilstyrk, en svo syrtir bráðlega að aftur. Gekk svo framan
af 11. öldinni. 1033 settist að páfastóli sá aumasti páfi,