Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1948, Qupperneq 67

Símon Helgason, skipstjóri
Menningar- eða ómenniiigartæki
Þótt ég sé sennilega minnst pennafær af þeim,
er langar til að skrifa um þetta mál, læt ég nú til
skarar skríða og bið rnenn virða til betra vegar það,
sem betur mætti fara í eftirfarandi grein.
Meiningin er góð, þótt greinin túlki það ekki sem
skyldi.
Ég' man ekki til að hafa séð nokkuð á prenti um þetta
efni, þrátt fyrir nauðsyn þess, að fólk fái að heyra
hvernig í þessum málum liggur. Það þarf varla að taka
það fram, að talstöðvar í skipum og bátum eru ein
mestu öryggis- og menningartæki nútímans, séu þau
notuð réttilega.
Það ætti því að vera keppikefli hvers sjómanns og
þá sérstaklega hvers skipstjóra, að hafa talstöðina í
lagi, svo hún sé til taks þegar á þarf að halda.
Síðan talbrýr hafa verið settar, við margar land-
stöðvarnar, hefur talstöðin aukið mjög gildi sitt, þar
sem hægt er nú að fá talsímasamband um þvert og
endilangt la'ndið; það er því ekkert lítill þægindaauki
fyrir skip að geta, hvar sem það er statt og á hvaða
tíma sem er, látið vita af sér og sínu gengi, enda er
ég alveg viss um, að talstöðin á sinn þátt í auknum
aflabrögðum undanfarandi ára.
Það er því bráðnauðsynlegt, að allt sé gert, bæði af
því opinbera og þeim, er með tæki þessi eiga að fara,
til að hafa þau í lagi, og að mínu áliti ætti það að
vera krafa vátryggjanda, þegar skráð er á skip, að
sýnt skuli vottorð um að talstöðin sé í lagi; það er jafn
nauðsynlegt og margt annað, sem krafist er við hverja
lögskráningu. Eins og áður er sagt, er talstöðin eitt
mesta og bezta öryggistæki hvers skips, en hún er líka
mikið menningartæki, eða ætti að vera það, en því
miður hefur orðið mjög mikill misbrestur á að svo sé,
sérstaklega hefur borið á þessu á sumarsíldveiðunum
og lítilsháttar í Hvalfirði í fyrravetur.
Undanfarin 2—3 sumur hafa verið um 300 íslenzk
skip á síldveiðum, og eru talstöðvarviðskipti aðalsam-
band þeirra sín á milli, í sambandi við veiðiskapinn.
Það er því engin furða þótt oft sé þröngt á þingi í
loftinu, þegar allur þessi floti, ásamt 2—800 erlendum
skipum, þarf að tala á aðeins fáum bylgjulengdum og
oftast á sama tíma (eftir veðurútlit). Það ríður því
á að talstöðin sé ekki notuð að óþörfu, haldnar langar
ræður um alveg óskyld efni er ekkert kemur veiðinni
við; viðskiptin eiga að vera stutt og greinargóð og má
í því sambandi benda á talstöðvarviðskipti þeirra
Barða Barðasonar og Björns Hanssonar, sem eru mjög
stutt, en segja þó nóg, og finnst mér að fleiri ættu að
fara að þeirra fordæmi og minnka dálitið öll óþörf
ræðuhöld, en segja samt sína meiningu.
Það er hart, að þurfa að segja frá því, að þegar
okkur eru fengin í hendur einhver mestu og beztu
öryggis- og menningartæki nútímans, þá skuli þeir
vera til, sem gera þau að ómenningartækjum, með því
að útvarpa í þeim allra handa klámi og klámsögum,
ásamt eftirhermum og óhljóðum er yfirgnæfa allt nauð-
synlegt tal milli annarra skipa, en þetta er því miður
ekkei't nýtt á kíldveiðunum, og ég er alveg viss um að
ég hef ekki verið einn um að heyra þetta, enda kvarta
margir, og er það von.
Hvað veldur? Á ég að trúa því, að skipstjórarnir,
sem flestir eru ábyrgðarmenn talstöðvanna, hleypi
mönnum að talstöðvunum, til að hafa svona nokkuð í
frammi, en hvað á að halda? Þetta er svo stórvítavert,
Frh. á bl8. 362.
Seglin voru rifin í sundur og báðir borðstokkarnir
brotnir. Var skipið aumkunarvert á að líta, en uppi
í afturmastrinu blakti færeyski fáninn, eins og ekkert
hefði í skorizt. Öll fötin okkar voru rennandi blaut,
einnig rúmfötin í neðstu kojunum. Maturinn var mik-
ið skemmdur af sjónum, og ekki var hægt að sjóða
neitt eða hita kaffisopa, því eldavélin var brotin. f
lestinni voru kassar með fiskibollum, sem voru sendir
með skipinu, til einhvers kaupmanns í Færeyjum. Við
tókum einn kassann og reyndum að búa til eldstæði,
þar sem við gætum hitað bollurnar dálítið, þetta var
betra en ekki neitt.
Nú var veðrinu slotað og tókum við stefnu á Vest-
mannaeyjar, til þess að koma hinum slasaða manni til
læknis og fá gert við skútuna og kaupa nýjan björg-
unarbát.
Okkur var vel fagnað í Vestmannaeyjum. Læknir
kom um borð og var hinn slasaði maður fluttur í sjúkra-
hús. Margir smiðir komu einnig um borð til að gera
við skipið.
Daginn eftir lögðum við aftur af stað til Færeyja,
en sjúklingurinn varð eftir í sjúkrahúsi I Vestmanna-
eyjum.
Glaður var ég, þegar ég sá hin fallegu fjöll Fær-
eyja rísa úr hafi, sem tákn þess, að lífið var þess vei't,
að því væri lifað.
Guð blessi sjómennina.
John Sivertsen.
VÍKIN □ U R
359