Andvari - 01.07.1962, Side 32

142
GUÐMUNDim DANÍELSSON
ANDVAIil
„Þakka þér fyrir, dengsi," sagði maðurinn. „Komdu, við skulum fara að
steypa, ég skal segja þér veiðisögur á meðan, eða eitthvað."
Hann greip kúlumótið af borðinu og gekk ineð það aftur fyrir milliþilið,
inn í smiðjuna.
„Haltu á því,“ sagði hann við drenginn, „meðan ég kveiki upp.“
Drengurinn tók feginsamlega við áhaldinu, svipur lians varð sólginn og
einbeittur meðan hann skoðaði tækið: Þetta var áþekkast skærum eða lítilli
töng, en staðinn fyrir hvassan klippkjaft, var messingklumpur klofinn sundur
í miðju, hálfkúlumyndað hol innan á hvorum helmingi, en varð heilkúlumyndað
þegar helmingunum var klipið saman, elst á tangarálmunum voru handföng
úr tré.
„Lizt þér ekki á það, dengsi?" spurði maðurinn, en var nú sjálfur of önn-
um kafinn til að hlusta eftir svari: fyrst að skvetta steinolíulögg á hálfbrunnið
kolagjallið á aflinum, bera logandi eldspýtuna að uppkveikjunni, síðan blása
upp smiðjubelginn, hagræða kolunum meðan loginn glæddist, koma járnrist-
inni í réttar skorður yfir eldinum, setja að lokum deigluna á ristina, og nú blása
jafnt og þétt og rólega meðan hitnaði.
Eldbjarmi, kolareykur og ilmur af blýi, og dálítið skrölt í vindskjólinu
á strompinum uppi yfir þeim.
„Hæ, dengsi, nú gengur það glatt,“ kallaði maðurinn gegnum smiðju-
þytinn, „steypa kúlur handa veiðimanninum, fyrst ég tíu, svo þú aðrar tíu, svo
aftur ég tíu, skiptast á, og svoleiðis koll af kolli.“
„Segðu mér frá þegar þú eignaðist fyrst byssu, pabbi,“ sagði drengurinn.
„Það var framhlaðin haglabyssa," sagði maðurinn, „hún var gömul, en í
góðu standi, ég var kominn undir fermingu þá. Neðan á hlaupinu áttu að
vera tveir hólkar með nokkuð löngu millibili: slíðrið fyrir krassann eða hlað-
stokkinn. Slíðrið var farið af minni hyssu svo ég varð að hera hlaðstokkinn í hend-
inni eða í byssuhlaupinu þegar ég var á ferðinni, en ekki hafði ég hann þar
viljandi þegar ég hleypti af skoti, það hefði getað orðið sögulegt! Ég hef þekkt
menn, fleiri en einn og fleiri en tvo, sem sprengdu hyssurnar sínar vegna gleymsku
eða óaðgætni, gleymdu að taka krassann úr hlaupinu, skutu, stóðu eftir með
skeftið eitt í höndunum, hálfblindir, ringlaðir og vissu ekki sitt rjúkandi ráð.
Svoleiðis óhapp aldrei hent mig um dagana, — mundu mig um það dengsi,
þegar þú kemur í fjallið: alltaf að hugsa fyrst og framkvæma síðan. Byssan ekki
liættulegri en göngustafur meðan þeirri reglu er fylgt.“
„Nema kannski fyrir hrafninn," bætti drengurinn við og hló.
Maðurinn hló líka og kinkaði kolli:
„Já, nema fyrir skotmarkið." Hann greip tréskefta deigluna í hægri hönd,