Andvari

Árgangur

Andvari - 01.07.1962, Blaðsíða 111

Andvari - 01.07.1962, Blaðsíða 111
ANDVAIU ISLENZK SAGNAGLRÐ 1961 221 að sjálfsögðu náskylt. Sagan er lífvana vegna þess að höfund brestur þrótt til að skapa „heimspeki“ sinni lifandi per- sónur, færa hana í nothæfan sögubúning. Og íburður og málskrúð verða aðeins ítrekun þessara mistaka. 3 Viðleitni Guðmundar Daníelssonar í Syni mínurn Sinfjötla er um rnarga hluti athyglisverð. Sjálft viðfangsefni hans er stórbrotið og vandmeðfarið: hann sækir sögu sína að öllu meginefni í Völsrmga- sögu og freistar þess síðan að gera nýjan vef um þessa uppistöðu, raunsæilega skáldsögu í nútímasniðum, án þess þó að hnika verulega hinni fornu undirstöðu. Slíkt er allstórmannlega í fang færzt, og hlýtur sá höfundur að eiga nokkuð undir sér sem telur sér þessa braut færa. En spyrja ber að leikslokum fyrst og vopna- viðskiptum síðan. Eins og fyrr segir sækir Guðmundur söguefni sitt í Völsungasögu, nánar til- tekið fyrstu 10 kapítula hennar, og hefur ennfremur nokkurn stuðning af báðurn kviðum Idelga Hundingsbana í Eddu; þá hefur hann og lesið vandlega ritgerðir Barða Guðmundssonar um uppruna ís- lenzkrar skáldmenntar. Athyglisvert er hversu náið höfundur fylgir söguþræði Völsungasögu um öll meginatriði; hann sneiðir að vísu hjá hinum ævintýralegri þáttum hinnar fornu sögu og mildar til rnuna frumstætt grimmdaryfirbragð henn- ar, dregur þannig úr harðleikni Signýjar við syni sína og sleppir barnadrápum þeirra Sigmundar svo að dæmi séu nefnd, en sjálfri atburðarás sögunnar er fylgt fast eftir, og þaðan hefur Guðmundur Daníelsson alla beinagrind sinnar sögu. En þess utan verður ekki annað séð en höfundur heimti skilning sinn á sjálfu sögufólkinu að mestu úr Völsungasögu, freisti þess að túlka persónur sínar í sem fullkomnustu samræmi við fyrirmyndina. Má vera að ég hafi lesið rangt, en mér virðist Sonur minn Sinfjötli engin tilraun til að yrkja upp Völsungasögu eða spinna nýja sögu úr efnivið hennar, öllu heldur er hér reynt að endursegja söguna í nú- tímasniðum og að smekk skáldsagnales- enda nútíðar. Eykur höfundur enn á vanda sinn með þessum hætti, svo sem vikið verður að. Búningur sá sem Guðmundur Daníels- son velur sögu sinni, frásagnarháttur hennar, orkar að sínu leyti nokkurs tví- mælis. Hann forðast að vísu þá villu að fyrna málfar eða stílsmáta til muna, apa í blindni fornan söguhátt, en hann mótar sér ekki heldur nútíðarlegri hetjustíl, virð- ist ekki einu sinni leitast við það. Stíll hans á sögunni er umfangsmikill lýsinga- stíll með viðleitni til Ijóðrænu sums stað- ar, og meir stefnt að uppmálun en krufn- ingu og túlkun söguefnisins. Sagan er orðmörg úr hófi fram og endurtekninga- söm og víða freistað íburðar og stílfæring- ar bæði í lýsingum og samtölum. Höf- undur leitar víða fanga um mál, hann notar jöfnum höndum fornlegt mál og hátíðlegt og nútíðarmál, jafnvel af hvers- dagslegasta tagi. Fer ekki hjá að vand- þrætt verði meðalhófið, annars vegar hætt- ir við lágkúru, hins vegar uppskafning, og þótt segja megi kannski að höfundur verjist áföllum furðanlega má finna á sögu hans ýmis lýti af þessum rótum runnin. Iditt er þó verra að honurn lánasl ekki að samræma stílviðleitni sína sjálfu söguefninu, og af því leiðir að stíllinn hefur falskan hljóm söguna á enda. Viðhorf höfundar er alls staðar hins alsjáandi sögumanns, hann segir frá og lýsir jöfnum höndum umhverfi, at- burðum, athöfnum og innra lífi sögu- fólks, og alls staðar af hinum sama sjónarhól. Að jafnaði freistar hann raun- særrar túlkunar sögunnar, leitast við að
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.