Andvari

Árgangur

Andvari - 01.07.1962, Blaðsíða 48

Andvari - 01.07.1962, Blaðsíða 48
158 JÓHANN S. HANNESSON ANDVAIÍI Það skólakerfi, sem ég er að reyna að gera mér í hugarlund, myndi auðvitað fyrst og fremst eiga að sjá nemendum fyrir þeirri hagnýtu kennslu —• hagnýtri i víðasta skilningi — sem þeim er nauð- synleg. Um þetta þarf ekki að ræða; það er sameiginlegt öllum skólakerfum. En þegar hagnýtri nauðsyn sleppir, yrði það aðalmarkmið skólanna, að sjá fyrir sem lengstu og nánustu samneyti allra nemenda, án tillits til efnahags eða stéttar, gáfnafars eða námsgetu. Slíkir skólar yrðu því harla ólíkir þeim skólum, sem við nú höfum, og enn ólíkari þeim skól- um, er margir vilja koma hér á, þar sem stefnt er að því, að stía nemendum sundur eftir námsgetu sem allra fyrst. Enda veit ég að margur mun spyrja, hvaða hugsan- lega samleið treggáfaðasti nemandinn geti átt með þeim snjallasta. Þessari spurningu vil ég svara í tvennu lagi. I fyrsta lagi eiga allir nemendur eftir að eiga samleið í lífinu — sem borgarar og kjósendur, sem foreldrar skólabarna, sem Oddfellowar, Rotaríanar og Lions, sem gestir í Þjóðleikhúsinu og áhorfendur á knattspyrnukappleikjum. Þeir eiga að 1 ifa í sama þjóðfélagi, og þótt þar séu margar vistarverur, er það þó eitt hús. Ég hefi hér að framan reynt að sýna fram á það, að þjóðfélagslegt uppeldi fæst nú hvergi, eða mun von bráðar hvergi fást, nema í skólunum. Sé þetta rétt, þá er það varla fjarstæða, að ætla þegnum sama þjóðfélags sömu skólamcnntun eftir því, scm framast er unnt. I öðru lagi eru hugmyndir okkar um það, hvað kenna eigi í skólum og hvað hægt sé að lcenna þar, ef til vill ein- skorðaðri og þrengri en þörf gerist. Mér er ekki grunlaust um, að akademískar hefðir menntaskólanna hafi smitað tals- vert út frá sér til lægri skólastiga. Það er deginum ljósara, að íslenzk framhalds- skólanámsskrá í dag næði skammt í slík- um skóla, sem hér um ræðir. En ef til vill er ekki vanþörf á að rýmka þá náms- skrá. Ég ætla ekki að þylja hér neinn lista um fög, sem bæta mætti á náms- skrána, enda er það varla fleiri fög, sem okkur vantar mest. Ég vil aðeins benda á það, að við eigum það því sem næst al- gjörlega sumarvinnu skólanema að þakka, að íslenzkir stúdentar útskrifast ekki gjör- samlega ófróðir um sitt eigið þjóðfélag og þjóðlíf. Og þó er hagnýt þjóðfélags- fræði eitt af því, sem allir geta tileinkað sér. Við þurfum áreiðanlega að skilgreina hugtökin „nám“ og „kennsla" á frjáls- lyndari og frjálsmannlegri hátt en okk- ur er nú tamast. En ég held við verðum ekki síður að gera okkur alnýja grein fyrir því, hvað eru gáfur og námshæfileikar. Það nær engri átt, að telja þá alla einskis nýta í skóla, sem ekki geta lært á bók, allra sízt ef við skilgreinum bókina svo þröngt, að hvorki nótnabækur né mynda- bækur eru taldar til bóka. Ef skólakerfið á að þjóna öllu samfélaginu, en ekki að- eins fáum útvöldum — og mér er endan- lega sama, hvort þeir eru valdir eftir stétt eða vitsmunum — verður einfald- lega að gera ráð fyrir því, að allir heil- brigðir menn geti lært, þótt geti ekki allir lært það sama. En af því leiðir það, að ef skóli hefir ekkert það að bjóða lök- ustu nemendunum, sem þeir geta með- tekið, þá er það skólinn, sem hefir brugð- izt, en ekki nemendurnir. Ég endurtek það, að allir heilbrigðir menn geta lært. Og sumt af því, sem jafnvel þeir lökustu geta lært, þurfa allir að læra. Þótt þess sé vandlega gætt, að íþyngja hinum lakari ekki um of, og hins ekki síður, að sjá þeim færustu fyrir nægilegum verkefnum við þeirra hæfi, þá er samt nóg eftir af sameiginlegu námi og sameiginlegu skólastarfi fyrir alla nemendur, nóg tækifæri til þeirrar
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.