Andvari

Årgang

Andvari - 01.07.1962, Side 83

Andvari - 01.07.1962, Side 83
ANDVARI GOÐINN I-'RÁ VALÞJÓFSSTAÐ 193 aði málum þeirra í milli. Fór hann svo utan þetta haust 1281 á sama skipi og Loðinn leppur. Þegar hér var komið hafði mágkona Þorvarðar, Randalín Filipus- dóttir á Valþjófsstað, setið í sorgum, allt frá dauða manns síns. Yfir beinum Odds, undir kirkjugarðsveggnum á Seylu, hvíldi bannfæring heilagrar kirkju. En nú hafði hún með fulltingi Arna biskups Þorláks- sonar fengið leyfi til þess hjá páfanum í Róm að grafa þau upp og flytja í Skál- holt til greftrunar í vígðri mold. Lagði Randalín og margir fleiri fram mikla fjár- fúlgu til aflausnar beinum Odds. Greftr- unin fór svo fram í Skálholti 19. júlí 1279. Þorvarðar er lítt eða ekki getið í sambandi við mál þetta, og verður það því ekki rætt frekar hér. Nú kemur alllangt tímabil, sem Þor- varður hverfur um stund af sviði sögunn- ar og hans er hvergi getið við mál hér á landi eða frá árinu 1281—1288. Vetur- inn 1282—83 er hans getið í Noregi og einnig 1286. Einnig er þess getið, að þar hafi hann kvænzt í annað sinn. Það má því telja öruggt, að í Noregi hafi hann dvalið þessi sjö ár. En haustið 1288 kom hann út hingað á sama skipi og Jörundur Flólabiskup. Magnús konungur andaðist árið 1280, og kom þá til ríkis Eiríkur sonur lians, ungur að aldri. Notuðu ver- aldlcgir höfðingjar í Noregi þetta tæki- færi til þess að rísa gegn valdi kirkjunnar. Þóttust þeir reka konungserindi, og fékk þá hinn ungi konungur viðurnefnið prestahatari. Ekki leið á löngu þar til öldur þeirrar hreyfingar náðu einnig út hingað til íslands. Árið 1282 fór Hrafn Oddsson, merkismaður konungs á íslandi, utan. Kom hann svo aftur út liingað árið 1283 ásamt Erlendi Ólafssyni með kon- ungsbréf þess efnis, að leikmenn, er áður höfðu látið af hendi við biskup kirkjur og staði, sem þeir höfðu erft, skyldu aftur ná eignum sínum. Vorið 1284 hófu svo leikmenn endurheimt staðanna og héldu svo látlaust áfram næstu árin. Kom svo, að um hríð hefur Árni biskup kosið að láta fremur undan síga. En þá sáust á ný veðrabrigði í lofti í þessum málum. Árið 1286 töldu ráðamenn Noregs bættu á ófriði milli Norðmanna og Svía. Var þá stofnað til herútboðs um allt ríki Noregskonungs. Kom þá hingað til lands sendiboði konungs varðandi þetta mál. Arni biskup gerðist stuðningsmaður þessa máls, en hlaut að launum vinfengi konungs. Til ófriðar kom aldrei, en við þetta fékk Árni biskup byr undir vængi og hugðisí nú, eftir boði erkibiskups, að hefja aðgerðir í staðamálum að nýju. En áður en til þess kæmi varð hann haustið 1288 ásamt Hrafni að leggja mál þessi í dóm konungs og crkibiskups. Ekki er vitað hvort Þorvarði Þórarins- syni var skipuð sýsla, er hann kom út 1288. Líklegt er þó, að hann hafi haft völd í Sunnlendingafjórðungi, því að um haustið 1289 er hann búsettur í Arnarbæli í Ólfusi. Árna biskupi var mikið í mun, að komast út til íslands svo fljótt sem auðið var sumarið 1289. En Hrafn vildi ekki hleypa honum á undan sér vegna ólokinna mála. Gat hann komið því til leiðar, að konungur bann- aði biskupi að fara. Var Hrafn þá sjálfur í banni erkibiskups. En hann átti ekki afturkvæmt til íslands, því hann andaðist úti í Noregi þá um haustið. Þar eð Árni biskup komst ekki að þessu sinni til stóls síns, fól erkibiskup Hólabiskupi yfirreið í Skálholtsbiskupsdæmi, og skyldi hann m. a. heimta staði úr höndum leikmanna og afhenda prestum. Idóf svo Jörundur I Iólabiskup yfirreið um Skálholtsbiskups- dærni austan frá. Runólf ábóta, umboðs- mann Árna biskups, hitti hann svo í Hornafirði. I byrjun október komu þeir að Arnarbæli í Ölfusi, en þar bjó þá Þor- varður Þórarinsson. Tók hann á móti 13
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.