Andvari

Árgangur

Andvari - 01.03.1969, Blaðsíða 165

Andvari - 01.03.1969, Blaðsíða 165
ANDVARI UM GRÓANDI ÞJÓÐLÍF ÞORSTEINS THORARENSENS 163 — í lofsyrðunum, sem þeir hermdu eftir honum um Jón á Gautlöndum. Þess vegna var andófið gegn honum alltaf fremur orðfátt, menn reyndu aS gæta þar virðingar bæði sjálfs sín og hans. Hins vegar varð mönnum fjölyrt um það, hvað helzt mætti verða sjálfum þeim til bjargar og þeim samtöhum, er þeir bundust gegn honum, enda varS meginstyrkur samtabanna í því fólginn, hve margra og margvíslegra úrræða var leitað til þess að efla þau og bjarga þeirn, er illa gekk, og hve mörgum fannst þeir eiga hlutdeild í þeim. Verður sigursaga samtakanna af þessu skiljanleg, en væri með öllu óskiljanleg, ef rökin að henni væru „taumar tortryggni og undirferlislegra grunsemda, sem dreitluðu inn í hugskot hvers manns í líki söguburðar og rógs“. En þó að Þorsteinn leyfi sér að segja ýmislegt í heimildarleysi og noti öðru hverju heimildir, sem eiga ekki við, þá er þess líka að minnast, að hann notai einnig mikið fyrstu handar heimildir og margar þeirra eru mikils verðar og skoð- aðar af glöggskyggni. Hann notar rnikiS bréfasafn Tryggva Gunnarssonar, geysi- lega fróðlegt bréfasafn, sem geymt er í ÞjóSminjasafninu, hann notar einnig miklar heimildir um ElliSaármálið og virðist nota þær af skapskyggni og hlut- lægni. Hann hefur víða lesið AlþingistíSindin með prýði og sums staðar með betur vakandi athygli en aðrir þeir, er þangaS hafa leitað efnis í rit sín. Fyrir þessum heimildum, sem nú hafa verið nefndar, og einnig ýmsum heimildum öðrum gerir hann þá grein, að unnt er að fara í slóð hans, ef lesandinn tortryggir hann. Hins vegar fylgir riti hans ekki nein heimildaskrá, og verður því ekki um sumar heimildir hans sagt, hvernig hann notar þær. Sem dæmi urn slíkt má t. d. nefna það, að hann hefur heimildir úr fórum Jakobs Hálfdanarsonar, og er lítil og óljós grein fyrir þeim gerð. En helzt virðist svo, að inn í þær hafi ofizt eitt- hvað af heimildum frá afkomendum Jakobs, en þær heimildir verður að skoða á annan veg að því er varðar samtíma hans. Um sumar aðrar heimildir hans finnst mér þó enn óljósara, hvaðan þær eru fengnar. Þá þykir mér Þorsteinn um of dómskár um menn og málefni og dómar hans margir hvatvísir og meira en vafasamir. Þar finnst mér einkum leiða hann af- vega, að honum hætti um of til að dæma eftir sjónarmiðum sjálfs sín og sinnar kynslóðar. En til réttláts dóms yfir mönnum liðins tíma þarf bæði skilning á þeirra sjónarmiðum og aS dæma þá að verulegu leyti eftir þeim. Ég nefni sem dæmi, að hann virðist í frásögn sinni um búnaðarskólamál Suður-Þingeyinga á bls. 480 taka undir ámæli Benedikts Sveinssonar um „ódrengskap" Jóns á Gaut- löndum í því máli, af því að Jón lítur ekki á þaS frá hagsmunalegu sjónarmiði Benedikts, þegar honum liggur á. Slíkt er að vísu í samræmi við hrossakaupa- pólitík tírnans, sem nú er að líða, og hana skilur Þorsteinn fullkomlega. En Jón á Gautlöndum og sýslunefndarmennirnir, er honum voru samtíða, litu þetta mál
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.