Andvari - 01.01.1978, Page 86

84
AKl GISLASON
ANDVARI
birta stjórninni það með stefnuvottum
25. ágúst, og í október fékk Skúli með
eftirgangsmunum kvittun fyrir því, sem
hafði verið afhent.
Vegna þessara deilna hafði gamla
prentsmiðjan verið látin standa úti um
nokkurn tíma, og var hún farin að láta
á sjá.°) Var hún síðar tekin aftur í
notkun og blaðið Grettir prentað í henni
frá 27. október 1893 til 31. október
1894. Átti blaðið að vega á rnóti áhrif-
um Þjóðviljans, en aðeins kom út þessi
eini árgangur. í september 1895 var
reynt að selja prentsmiðjuna á uppboði,
en ekki fékkst nógu gott tilboð. Nokkru
síðar var prentsmiðjan seld Páli }.
Torfasyni á Flateyri fyrir rúmlega 300
krónur.7)
Nokkurt hlé varð á útgáfu blaðsins,
sem hét Þjóðviljinn ungi frá 15. septern-
ber 1891, meðan beðið var eftir nýrri
prentsmiðju, en hún kom í byrjun sept-
ember 1892. Var það hraðpressa, og
„fylgdu henni 19 leturtegundir, ásamt
nokkru skrauti".8) Var hún kölluð
Prentsmiðja Þjóðviljans unga.
í 15. tbl. 6. árg. Þjóðviljans unga 27.
febr. 1897 getur Skúli þess, að ætlunin
sé að fá þá um sumarið nýja og stóra
hraðpressu erlendis frá, þar sem prent-
smiðjan, sem þeir hafi, sé of seinvirk,
og verði því blaða- og bókaútgáfan
ekki rekin, svo sem æskilegt væri.
Heitir hann á kaupendur blaðsins af
því tilefni að greiða skuldir sínar við
blaðið. í bréfi til Sighvats Grímssonar
Borgfirðings 15. des. 1897 skrifar Skúli:
„Loks er eg nú búinn að fá almenni-
lega hraðpressu, sem mig fýsti lengi að
eignast, og býst eg við, að eg skilji hana
ekki bráðlega við mig úr þessu, hvað
sem öðru braskinu líður.“9)
Auk Þjóðviljans lét Skúli prenta ýms-
ar bækur á Isafirði. Meðal annars má
nefna Pilt og stúlku eftir Jón Thorodd-
sen föður hans, og var það þriðja út-
gáfa, 1895, Ljóðmæli eftir Jóhann
Magnús Bjarnason, 1895, Jón Arason
eftir Matthías Jochumsson, 1900, og
Grettisljóð eftir sarna höfund, 1897. Þó
nokkuð var um smáprent, t. d. graf-
skriftir, erfiljóð, lög og reglugerðir og
ýrniss konar eyðublöð. Á Isafirði hóf
Skúli einnig útgáfu sína á rímum, og
gaf hann fyrst út rímur eftir Odd Jóns-
son, 1889, og var það Ríma um síðasta
fund Grettis Ásmundarsonar og móð-
ur hans, Ásdísar á Bjargi. Skúli hélt síð-
an áfram rímnaútgáfu á Bessastöðum og
í Reykjavík. í Ársriti Sögufélags ísfirð-
inga, 1965, birtir Jóhann Gunnar Ól-
afsson Skrá urn Isafjarðarprent í hálfa
öld, 1886-1936.
Skúli Thoroddsen var ritstjóri að
Fram, en af því kom eitt tölublað árið
1898. Það fjallaði um kaupfélagsmál
og verzlun. Fleiri tölublöð komu ekki
út.
Áður en skilizt er við þessa frásögn
af Prentfélagi ísfirðinga og Þjóðvilj-
anum, er rétt að geta þeirra prentara,
sem unnu við blaðið á þessu tímabili.
Fyrsti prentarinn, sem vann við Þjóð-
viljann, var Ásmundur Torfason. Hann
kom til Isafjarðar 1886 og vann við
prentsmiðjuna til 1888, en þá fór hann
til Vesturheims. Næstur kom Jóhannes
Vigfússon. Hóf hann starf 1888 og var
þar til í júní 1893. Stefán Runólfsson
var næstur prentari, og var hann til
1896. Magnús Ólafsson hóf prentnám í
prentsmiðju Þjóðviljans unga árið 1893,
og varð hann yfirprentari, er Stefán
Runólfsson fór, og gegndi hann því
starfi, þar til er Þjóðviljinn var fluttur
til Bessastaða. Einnig unnu þeir Einar
Sigurðsson og Jón Baldvinsson hjá Skúla
Thoroddsen, en þeir fóru seinna til