Andvari - 01.01.1985, Side 20
18
SIGURÐUR STEINÞÓRSSON
ANDVARI
Eins og oft vill verða héldu íslendingar í Stokkhólmi mjög hópinn.
Þótti sænskum velunnurum nóg um, og í hófi sem haldið var á Skansen
sagði prófessor Hans Ahlmann í ræðu: „Það er nú svo sent gott og
blessað að þið eruð góðir vinir og látið eitt yfir öll ganga, en þið rnegið
þetta bara ekki, þið verðið að kynnast fleirum út á við, fyr lærið þið ekki
málið almennilega né kynnist menningu og málefnum landsins. Fyrst
þið hafíð nú tækifæri til þess arna.“12
VII
Ekki hafdi Sigurður þó verið lengi í Svíþjóð þegar hann fór að skrifa
í sænsku blöðin. I ágúst 1934 birtist eftir hann grein um Grímsvatna-
gosið og Skeiðarárhlaupið í sunnudagsblaði Social-demokraten í Stokk-
hólmi og í janúar 1935 önnur í sama blaði um Dalvíkurskjálftann. Hélt
hann síðan uppteknum hætti og skrifaði mikið um Island og íslenzk
málefni í þarlend blöð, um stöðu íslands í styrjöldinni, um íslenzka
stúdenta erlendis o. s. frv. Einnig tók hann þátt í hinni „menningarlegu
umræðu“, birti nt. a. nokkur kvæði á sænsku, og skrifaði ritdóma unt
bókmenntaverk. Á árunum 1935—38 skrifaði hann 11 slíka ritdóma í
Arbetets kvinnor og auk þess umsagnir um ferðabækur og fræðirit við-
víkjandi Islandi í Geografiska Annaler. Og 1934 kont út á Akureyri Böð-
ullinn eftir Pár Lagerkvist í þýðingu þeirra Sigurðar og Jóns Magnús-
sonar. Þegar heim kom til Islands hélt Sigurður uppteknum hætti og
skrifaði iðulega bókmenntagagnrýni og umsagnir um fræðirit á áhuga-
sviðum sínum, einkum í tímaritin Helgafell, Náttúrufræðinginn og
Jökul. Ennfremur skrifaði hann talsvert í dagblöð um borgaraleg mál-
efni, svo sem náttúruvernd og gegn ráðhúsi og gosbrunni í Tjörninni,
svo dæmi séu nefnd. Enda var Sigurður af þeint hópi menntamanna
sem Hjálmar Ólafsson segir um í afmælisgrein að af hafi þótt stafa
nokkur gustur er þeir ílykktust heim í stríðslok; þeir „báru með sér
sterkan blæ frjálslyndis og félagshyggju og lyftu hér umræðum um
menningar- og þjóðfélagsmál á annað og hressilegra stig. Þeir nálguð-
ust málefnin oft frá öðru sjónarhorni en heimamenn höfðu vanizt um
hrið.“1:í
Þorvaldur Thoroddsen segir í Minningabók sinni að miðað við Dan-
mörk sé „hið æðra mentalíf miklu meira bundið við hina efnuðu yfir-
stjett Svíaríkis, þar af leiðir að sænskir vísindamenn njóta meiri virð-
ingar hjá almenningi og stjórnarvöldunum og geta látið meira til sín
taka í hinu opinbera lífí. Hinn ríki aðall í Svíaríki og auðmenn af verzl-
unarstjett hafa haft töluverðan áliuga á vísindum og vísindalegum