Andvari - 01.01.1902, Síða 100

Bankamál
eftir
Halldór Jónsson, bankaféhivðir.
(Stúdentafólagið í E-eykja’ ík hafði á fundi sinum 24. nóv.
1001 bankamálið að urnræðu efni; var bankamönnum og blaða-
stjórum boðið á fundinn, og að taka þátt í umræðum Halldór
Jónsson hóf uinræðurnar óg er aðaiinnihald inngangsræðu liaus
í ritgerð þeirri, sem hór fer á eftir).
Eins og allir muna, kom inn á alþing 1899 fnirn-
varp nm stofnun lilutafélagsbanka, þar sem þeim herr-
um Árnl/.en og Warburg skyldi veitast einkaróttur til
seðlaútgdfu fyrir Island í 90 ár, og hlutafé bankans átti
að vera 6 milj. kr. Frumvarpi þessu tók þingið all-
vel, og setti inn í það ákvæði um, að hlntaféð skyldi
verða 5 milj. kr. og að landssjóöur skyldi hafa rétt til
að skrifa sig fyrir -/- af hlutafénu, 2 milj. kr. Þetta
var gjört í tvenskonar tilgangi; fyrst og fremst þeirn, að
tryggja þingi og landsstjórn allmikil ráð yfir bankanum,
og í (iðr-u lagi í þeim tilgangi, að tryggja landssjóði
hlutdeild í gróða bankans, því að gengið var út frá því
sem vísu, að fyrirtækið inundi arðvænlegt, mundi gefa
hluteigendum all-háa vexti.
Með því að frurftvarpið konrst ekki gegn um þing-
ið — aðallega sakir timaleysis — var skorað á stjórn-