Menntamál - 01.12.1963, Blaðsíða 40
ORN HELGASON:
Bamavernd.
Erindi flutt i félagi islenzkra sálfrceðinga i nóv. 1963.
I.
Með barnavernd er átt við opinber afskipti, sem hafa því
tvíþætta hlutverki að gegna að tryggja börnum þau upp-
eldisskilyrði, sem viðunandi teljast á hverjum tíma, og
jafnframt sjá til þess, að hegðun barna og unglinga sé í
samræmi við kröfur þjóðfélagsins.
Afskipti af þessu tagi, í þeirri mynd, sem við þekkjum
nú, eiga sér aðeins fárra áratuga sögu. Um og eftir síðustu
aldamót tóku grannþjóðir okkar í Vestur- og Norður-
Evrópu að safna saman í sérstaka lagabálka, barnaverndar-
lög, ýmsum ákvæðum varðandi börn og unglinga. Þá var
og tekið að koma á fót stoínunum, er skyldu framfylgja
slíkum lögum.
í upphafi munu mannúðarástæður hafa ráðið mestu um
aðgerðir í þessum efnum. Tilgangurinn var öðrum fremur
sá að gera olnbogabörnum þjóðfélagsins lífið léttbærara.
Síðar hafa fleiri ástæður komið til, félagslegar og fjárhags-
legar. Sú skoðun hefur rutt sér til rúms, að það fé, sem
lagt er til barnaverndarstarfs, sparist og vel það í löggæzlu,
fangelsum og öðrum stofnunum fyrir vandræðafólk. Barna-
verndarstarf sé því hagkvæmt frá jrjóðfélagslegu sjónar-
miði séð. Þessi skoðun er nú studd af niðurstöðum rann-
sókna.
í byrjun mun barnaverndarstarf hafa takmarkazt við j)á
einstaklinga, sem Jregar höfðu lent í vandræðum, en er frá
leið, hafa menn í æ ríkara mæli reynt að grípa inn áður en