Menntamál - 01.12.1963, Blaðsíða 7
MENNTAMÁL
93
bæri árangur góðan eða lélegan. Ástæða er til að ætla, að
þroskaferill nemenda haldi áfram að greinast í ýmsa þætti,
hvort heldur er í heild eða á einstöku sviði og hvort sem
hann er eðlilegur eða afbrigðilegur. í hverjum nemenda-
hópi eru til staðar flestir þeirra eiginleika, sem þarf að
athuga til að komast að niðurstöðu í einföldum eða flókn-
um samböndum. Væri niðurstöðum þessara athugana komið
fyrir á línuriti, myndaðist kúrfa, sem sýndi, að flest börn
reyndust vera sem næst meðaltalslínunni, en fækkaði svo
ört því fjær sem drægi meðaltalslínunni, hvort sem væri
upp eða niður fyrir. Engin skýr markalína kæmi fram, sem
sýndi lélega eða góða frammistöðu nemenda. Engan sér-
stakan hóp yrði liægt að aðgreina vegna ákveðinna eigin-
leika. Þess vegna yrði það að meira eða minna leyti álitamál,
hvar draga skykli rnörkin, þegar ákvarða á, hvort nemandi
liefur fallið eða ekki. Eftir því, hvar þessi markalína væri
dregin, færi hlutfallstala þeirra, sem féllu, miðað við sama
hóp, tíma og mælikvarða (einkunnastiga). Jafnvel þar sem
nákvæmustu aðferðum við greindarpróf er beitt, verður
markalínan alltaf matsatriði með tilliti til fyrirkomulags
fræðslunnar og þarfa barnsins sem einstaklings og sem fé-
laga í nemendahópi. Oiðin velgengi og vangengi eru því
algerlega afstæð og aðeins nothæf, ef þau eru vandlega
skilgreind. Þau eiga rætur að rekja til ákveðinna fræðslu-
hugmynda og verður því að beita þeim af varúð við óhlut-
lægt, áreiðanlegt og raunhæft mat.
Hvað er vangengi.?
Til að gera sér nánari grein fyrir, hvað felst í orðinu
vangengi, er í skýrslunni tekin til athugunar hin venju-
lega skipting nemenda í aldursflokka. Á það er bent, hvernig
hverjum aldursflokki er ætlað að öðlast ákveðna kunnáttu
í ýmsum greinum eftir því, livað þykir hæfa viðkomandi
aldursflokki. Samkvæmt þessu flytjast nemendur upp um
einn bekk við hvert ár, sumir afburðanemar hlaupa jafnvel