Menntamál - 01.12.1963, Blaðsíða 8

94
MENNTAMÁL
yfir bekk, en aðrir, sem ekki ná tilskildum árangri, eru
látnir sitja eftir í þeirri von eða trú, að þeir nái tilskildum
árangri og þroska á seinna árinu, svo að þeir geti frant-
vegis náð þeim árangri, sem ætlazt er til. í því sambandi
er bent á, að færsla nemenda milli bekkja fari vanalega
fram samkvæmt prófum, sem séu byggð á persónulegu
mati, að því er varðar val á spurningum, einkunnagjöf og
mismunandi áherzlu, sem lögð er á hinar ýmsu námsgreinar.
Þannig eru jafnvel innan sama skóla óviðráðanlegir þættir,
sem hafa áhrif á einkunnagjöfina. T. d. ber ekki sjaldan
við, að nemandi — sérstaklega á fyrstu 2—3 árum skóla-
göngunnar — dragist aftur úr annað hvort í lestri eða reikn-
ingi. Ef háðar þessar námsgreinar eða aðeins önnur hafa
úrslitaþýðingu við flutning milli bekkja, getur svo farið,
að nemandi sé látinn sitja eftir, þótt hann standi sig nægi-
lega vel í öðrum greinum. Getur þó verið, að aðeins sé
um tímabundna vangetu að ræða, sem auðvelt væri að
ráða bót á. Reynslan sýnir, að fjölda nemenda tekst ekki
að ná þeim árangri, sem krafizt er, og eru því látnir sitja
eftir, enda leiðir það he'inlínis af þessu kerfi. Sérstaklega
ber þó á því, að nemendur falli við lok fyrsta árs og á
milliskólaprófum. Af þessu verður að draga þá ályktun, að
námsferill barns sé háður atriðum, sem í mörgum greinum
eru algerlega undir mati kornin. Til þess að draga sem
mest úr tilviljun og persónulegu rnati hafa uppfræðarar,
sérstaklega í engil-saxneskum löndum, reynt síðustu 30
ár að koma á fót prófum á hæfni, sem ekki eru háð pers-
ónulegu mati einkum í grundvallargreinum eins og lestri
og reikningi. Með rannsókn á stórum hópi barna, þar
senr hlutlausu mati hefur verið beitt, hefur verið mynduð
ákveðin skoðun á því, hvað telja beri meðalhæfni barna,
þar sem tillit er þó tekið til ákveðins fráviks. Á þann
hátt er hæfni og vanhæfni ákvörðuð á nákvæman, töl-
fræðilegan hátt. Samkvæmt þessum grundvelli hefur Sir
Cyril Burt lagt til, að barn, sem væri meira en 15%c fyrir