Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1928, Side 7

IÐUNN
Helgafell.
105
fjall þat, er stóð í nesinu, er hann kallaði Helgafell, at
þangat skyldi engi maðr óþveginn líta, ok þar var svá
mikil friðhelgi, at ongu skyldi granda í fjallinu hvárki
fé né mynnum, nema sjálft gengi á braut; þat var trúa
þeirra Þórólfs frænda, at þeir dæi allir í fjallit«.
Sú trú þeirra Þórólfs og frænda hans, að þeir dæi
inn í Helgafell, mun hafa haft nokkura stoð í þeim at-
burði, er gerðist haustið 938 í sambandi við drukknan
Þorsteins þorskabíts og sagt er frá í Eyrbyggjasögu á
þessa leið:
»Þat sama haust (þ. e. 938) fór Þorsteinn út í Hösk-
ullsey til fangs. Þat var eitt kveld um haustit, at sauða-
maðr Þorsteins fór at fé fyrir norðan Helgafell; hann
sá, at fjallit laukst upp norðan: hann sá inn í fjallit elda
stóra, ok heyrði þangat mikinn glaum ok hornaskvol,
ok er hann hlýddi, ef hann næmi nökkur orðaskil,
heyrði hann, at þar var heilsat Þorsteini þorskabít ok
förunautum hans ok mælt, at hann skal siija í öndvegi,
gegnt feðr sínum. Þenna fyrirburð sagði sauðamaðr
Þóru konu Þorsteins, um kveldit. Hon lét sér fátt um
finnast ok kallar vera mega, at þetta væri fyrirboðan
stærri tíðinda. Um morguninn eptir komu menn utan ór
Höskullsey ok sögðu þau tíðendi, at Þorsteinn þorska-
bítr hafði druknat í fiskiróðri, ok þótti mönnum þat
mikill skaði«.1 2)
Frásögn þessi er í fullu samræmi við þá trú manna í
heiðnum sið, að þeir dæi í fjöll eða hóla. Kemur hún
víðar fram í heimildum, og skulu hér tilfærð nokkur
dæmi.
1) Landnámabók, úlg. Finns Jónssonar, Kh. 1925, kap. 135,
bls. 58; sbr. Eyrbyggjasögu, kap. 4, bls. 6—7.
2) Eyrbyggjasaga, kap. 11, bls. 12—13.