Jörð - 01.10.1941, Blaðsíða 12

ekki sé farið kringum. — þá er islenzki karlmaðurinn í
algerri samábyrgð. Islenzka karlmanninum sýnist um þess-
ar mundir margar íslenzkar meyjar liaga sér meira og
minna óvirðulega. Því miður gera þær það ófáar. En samt
er þetta sami stofninn, sem hér hefir verið frá dögum
Auðar hinnar djúpúðgu og Auðar konu Gísla Súrssonar.
Islenzkir karlmenn kannast við Ragnheiði Brynjólfsdótt-
ur og liafa elskað liana og jafnvel dáð. Nú og þá og um
hráðum 10 aldir er hér sama íslenzka mærin, aðeins við
breytilegar kringumstæður. íslenzka mærin — hver er
hún?! Er hún ekki móðir okkar? Er hún ekki dóttir okk-
ar? Er hún ekki systir okkar? Er hún ekki amma okkar?
Er það ekki hún, er ljómaði inn i augu okkar og hjarta
þeirri fegurð á unaðslegri örlagastund, sem vér búum að
alla okkar ævi, — ef við erum hara sjálfir menn fyrir
svo mikilli hamingju? Er hún ekki konan okkar elsku-
leg, —- sem því miður hefir oft orðið að búa við ónær-
gætni, er jafnvel hefir tekið á sig þær himinhrópandi
myndir, sem Halldór Kiljan Laxness lýsir í fyrra hindi
„Sjálfstæðs fólks“ og Davið Stefánsson í fyrra liluta fvrra
hindis sögunnar um Sólon? Lesið Gullna hliðið eftir Da-
víð og þér munuð sjá undir handarkrika skáldsins Iivern
mann íslenzka mærin hefir að geyma — þó að kerlingar-
nafn beri þar.
En sem sagt: það er síður en svo meiningin að segja:
karlmaðurinn er sekur, en konan sýkn í „ástands“mál-
unum. Heldur hitt að leggja áherzlu á, að hér á ekki við
að sakast innhyrðis, heldur leita bjargráða.
^IUMIR virðast vilja halda þvi fram, að hér sé ekki
um neitt teljandi viðfangsefni að ræða og áfella þá.
sem komið liafa hreyfingunni um „ástandið“ á stað. Þetta
er i vorum augum óskiljanleg blindni. Meira að segja
liefði hver heilskyggn maður átt að geta séð það í hendi
sér fyrirfram, að ástandið myndi verða óþolandi og öi-
lagaríkt, ef ekki yrðu gerðar — og það undir eins við
komu liins fjölmenna erlenda setuliðs — víðtækar og rót-
314 JÖRÐ