Jörð - 01.10.1941, Blaðsíða 108

an hann hefir komið þar, getur hann frætt okkur um
örnefni og margt, sem þar skeði fyrrum.
Farið er sömu leið úr Verinu og komið var, daginn
áður, upp að Hafursey. Hún og Hjörleifshöfði lieyra sam-
an, eru sama jarðeignin. Höfðinn var að ýmsu leyti ágæt-
is jörð. Fýlatekja skipti mörgum þúsundum, fjárheit var
góð og fjaran lagði til við i eldinn og margt fleira. Þar
efnuðust ábúendur. Einangrun var alltaf mikil, en þeg-
ar margt var í heimili, var hún ekki tilfinnanleg. En nú
er öðru máli að gegna, fólksfæð og fýlatekja hönnuð,
vegna þeirrar sýkingarhættu, er af fýlunganum stafar.
En Höfðinn er æfintýralega fagur, þegar maður nálg-
ast hann, úr hvaða átt sem komið er; dökkgrænn á blá-
svörtum sandi. Bærinn stóð i fyrstu fyrir neðan, vestan
undir höfðanum. Þar voru skógar; þar týndust uxar Hjör-
leifs Hróðmarssonar. En Katla eyddi byggðinni neðra og
þá var bærinn fluttur upp á Ilöfðann og reistur skammt
frá brúninni syðst. Við komum að Höfðanum vestanmeg-
in. Gengum austur með hömrunum, en þar eru einhver
tígulegustu standberg á íslandi. Hvannstóð mikið í björg-
um. En fýllinn er mikið til horfinn. Kenna menn því um,
að nú sé svo mikið af oliu í sjónum, að sjófuglarnir fái
hana á fiðrið og deyi unnvörpuin. Er illt, að hið hat-
ramlcga strið mannanna skuli einnig koma niður á sak-
lausum fuglunum. Sunnan í berginu er hellir mikill og
lieitir Dýjagjóta. Þar er allmikill rekaviður, borinn í þurrk.
Margt kemur á fjörurnar. Fvrir tveim árum rak 6 álna
langan hákarl á Hjörleifshöfðafjöru og tunnu af brenni-
víni þar hjá. Sá liefir vitað, livað saman átti, sem stjórn-
aði þeirn reka! — Sunnan í höfðanum er stígur upp þver-
hnípt bergið upp að hæ. Þar gekk heimilisfólk upp og
ofan og ekki hefir því verið svimagjarnt.
Við göngum aftur vestur með björgum fram og þar
upp að bæjarstæðinu. Ekki gat Jón á Klaustrinu orða
bundizt um það, að sorglega væri nú komið í Höfðanum.
Ömurlegt er og að vita gamlar jarðir, höfuðból, fara í
eyði. Upj)i standa nú aðeins nokkur af útihúsunum. íbúð-
410 jörd