Eimreiðin - 01.01.1927, Blaðsíða 28
s
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
eimreidiN
ára fangelsi, ef út af er brugðið. Allar munkareglur eru bann-
aðar, og enginn getur orðið prestur í Mexikó, nema hann sé
fæddur þar. Til samanburðar er fróðlegt að geta þess, að sam-
kvæmt hinni nýju stjórnarskrá Finnlands frá 1919, má engin ný
klaustur stofna á Finnlandi, hvorki munka- né nunnuklaustur,
og ekki mega aðrir en finskir ríkisborgarar ganga í þau
klaustur, sem fyrir eru þar í landi.
Calles forseti hafði ekki verið nema fáeina mánuði í em-
bætti, þegar það varð lýðum ljóst, að hann og stjórn hans
bjóst til að framfylgja^ út í æsar fyrirmælum stjórnarskrárinnar
viðvíkjandi kirkjunni. I febrúar 1926 sendi Píus páfi XI. bisk-
upum og klerkastétt kaþólsku kirkjunnar í Mexíkó hirðisbréf,
þar sem hann hvetur kaþólsku kirkjuna þar í landi til þess
að veita stefnu stjórnarinnar öfluga mótspyrnu. Áður en ávarp
þetta kom vestur var stjórnin byrjuð á að láta loka klaustr-
um og skólum og reka úr landi útlenda presta og nunnur.
En í júlíbyrjun herti stjórnin enn á framkvæmd málsins og
gaf út nýjar fyrirskipanir, sem miðuðu að því að ganga milli
bols og höfuðs á kaþólsku kirkjunni. Eins og eðlilegt var,
snerist kirkjan til varnar. Hinn 1. ágúst skyldu kirkjurnar
teknar og lagðar undir ríkið. Erkibiskuparnir sendu út yfir-
Iýsingu um, að frá sama degi væri landið lýst í bann kirkj-
unnar. Mótmælum rigndi á stjórnina úr öllum áttum, og >
Bandaríkjunum beittu kaþólskir sér fyrir því, að, Coolidge for-
seti og stjórn Bandaríkjanna skærist í leikinn. I Bandaríkjun-
um eru um 20 miljónir kaþólskra manna, og hafa margir
þeirra mikil völd og áhrif, en stjórn Bandaríkjanna hefur þó
til þessa látið málið afskiftalaust.
Calles forseti situr fastur við sinn keip og lætur ekki und-
an í neinu. Stjórnarskránni hygst hann að láta framfylgja út
í æsar. En kirkjan hefur ekki látið sitja við bannið eitt. Prest-
arnir hafa reynt að gera verkfall og neita að gera öll prests-
verk, í von um að geta með því móti náð valdi yfir hugurn
fólkins aftur. Stjórnin nýtur styrks verkamannafélaganna, en í
sambandi þeirra eru 1500000 meðlimir. Verkamenn hafa enn
sem komið er reynst stjórninni hollir, og sunnudaginn 1;
ágúst, sama daginn og bannið skall á, gengu þeir í mikillj
skrúðgöngu á fund forseta til að votta honum og stjórninni
hollustu sína. Hættan er sú fyrir stjórnina, að klerkum takist
að ná einhverjum hluta verkamanna á sitt band, með því aó
beita trúarlegum áhrifum, enda hafa kaþólskir áróðursmenn >
Bandaríkjunum fundið, að þarna er beittasta vopnið, og komið
af stað æsingu innan verkamannasambandsins ameríska, eink-
um meðal kaþólskra verkamanna í Chicago, gegn stjórninní
í Mexíkó.