Eimreiðin - 01.01.1927, Blaðsíða 111

íimreiðin RADDIR UM MVND BÓLU-HJÁLMARS
91
verða til þess, að mynd þessa þjóðkunna skáldjöfurs í hópi íslenzkra
alþýðuskálda skýrðist enn þá betur en þegar er orðið. Ritstj.
Allir menn eru með því marki brendir, að þeim leikur hugur á að sjá
þá. sem getið hafa sér frægð í einni eða annari mynd. Sé þess ekki
k°stur, þykir þeim mikils um vert, ef þeir ná að eignast mynd af þeim.
Og nú á dögum, þegar prentmyndir kosta aðeins fáa aura, eru fá heimili
svo fátæk, að ekki prýði þar veggi myndir af fleiri og færri óskmögum
Þióðarinnar. Svo að segja hvert barn hér á landi á mynd af Jóni for-
sefa, Hallgrími Péturssyni og Jónasi Hallgrímssyni. Að minsta kosti kann-
ast þau öll við þær. Og þessar myndir eru meira virði en sumir gera
sáf grein fyrir. Þær vekja fyrst og fremst til umhugsunar um þá, sem
Þær eru af, kveikja löngun eftir að vita sem flest um þá, en það er
frumskilyrði þess, að allur almenningur geti lært af þeim og haldið í
sPor þeirra. Myndirnar sjálfar fræða líka meira og minna um mennina,
svo að jafnvel þeir, sem lítt þekkja til lífssögu eða starfa afburðamann-
anna, geta samt orðið fyrir nokkrum áhrifum af þeim, af myndunum
e>num. Og myndirr.ar hjálpa líka stundum ásamt verkunum öðrum til að
skilja afburðamanninn. Skilyrði þess, að myndir af brautryðjendum og
stórmennum geri þetta gagn og meira, er það, að þær séu góðar, sem
Sannastar, líkastar. Annars villa þær sýn, gefa skakkar hugmyndir og
valda misskilningi. Slíkt er altaf til ílls. Að vísu getur góð skrípamynd,
sem dregin er af list, hjálpað til að þekkja vel eitthvert einkenni þess
ntanns, sem hún er af. En með henni er aðeins hálfsögð saga, og þeir
sem dæma manninn eftir henni einni gera honum stórlega rangt til og
lafa sjálfir villir vegar. Myndlist hefur aldrei staðið í blóma hér á landi.
^kki högglist heldur. Því eigum vér fáar sannar myndir ástgoða voira
^Vr en ljósmyndir verða almennar; jafnvel ófáir af merkum mönnum 19.
aldar eru gleymdir að ytra útliti öllum þorranum, því að þeir létu aldrei
mYnda sig. Margir sakna þess sárlega um suma þeirra. Þar á meðal er
Bólu-Hjálmar. Þeir sem nokkuð þekkja til æfi hans og Ijóða myndu
Hosa af honum góða mynd. En því láni er ekki að fagna, að Bólu-
Hjálmar „sæti nokkru sinni fyrir“, né að nokkur listamaður málaði eða
^Vggi í óbrotgjarnan stein drætti hans, meðan hann lifði.
Nú fyrst, eða um 50 árum eftir dauða Bólu-Hjálmars, hefur Ríkarður
lónsson listamaður teiknað andlit hans eftir ýmsum myndum, „sem sagt
Var að mintu á Hjálmar" og lýsingum annara. Þessi mynd Ríkarðs, sem
óirtist í 3. hefti Eimreiðarinnar 1926, er tilefni greinarstúfs þessa.