Eimreiðin - 01.01.1927, Qupperneq 29

EIMREIÐIN
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
9
Mál þetta er orðið ærið umfangsmikið og getur haft heims-
sögulega þýðingu, ef hinum harðsnúna forseta tekst ekki að
ualda því innan vébanda innanlandsmálanna. Hann hefur látið
bað boð út ganga, að engin erlend stjórnarvöld hafi nokkra
heimild til að blanda sér inn í þessar deilur, og forseti Banda-
ríkjanna virðist honum sammála. En aðstaða Bandaríkjafor-
setans er afar erfið. Um langt skeið hafa ýmsir iðjuhöldar og
Peningajötnar Bandaríkjanna róið að því öllum árum, að til
styrjaldar dragi milli Bandaríkjanna og Mexikó. Þá munar í
rnatinn þar, námurnar, sem eru bæði miklar og góðar. Þessi
hirkjudeila kemur þeim eins og sending af himnum ofan. Það
er ekki ónýtt að hafa neyðaróp klerka og munkdóm, ofsóknir
9egn kristinni kirkju að yfirvarpi fyrir árás á landið. Þó að
Coolidge forseti eigi í vök að verjast í þessu máli, er þó gott
ntlit á, að hann og stjórn hans láti ekki hafa sig til að leggja
nt í kirkjustyrjaldir, til þess að iðjuhöldarnir í Ameríku geti
sölsað undir sig auðsuppspretturnar í Mexíkó, sem loks eru
nú að komast að mestu í innlendar hendur aftur, eftir lang-
vinna baráttu og miklar fórnir.
Fascistar og Tilraunir Þær>' sem serðar hafa verið til þess
stjórn þeírra. aÖ myrða Mussolini, hafa dregið þann dilk
á eftir sér, að dauðahegning fyrir glæpi gegn
honum eða stjórninni er nú upptekin á Italíu. Mussolini hefur
tarið hörðum orðum um Frakka og ásakað þá fyrir að veita
andstæðingum stjórnarinnar ítölsku, sem hafa verið að flýja
Ur landi, vernd og brautargengi. Morðtilraunirnar hafa einnig
haft þær afleiðingar, að hundruðum manna hefur verið varpað
1 fangelsi, hús _ hafa verið rænd og mönnum misþyrmt víðs-
Uegar um alla Italíu, en þeir andstæðingar stjórnarinnar, sem
erlendis dvelja, hafa verið sviftir ríkisborgararétti. Dauða-
hegning var numin úr lögum á Ítalíu 1889. Nú virðist stefn-
an_ sú, að taka upp réttarfar Miðaldanna bæði í þessu og
fleiru. Margir furða sig á, að konungurinn, Victor Emanueþ
skuli vera því samþykkur að dauðahegning sé upptekin, því
hvorki var gerð tilraun til að koma henni á, er faðir hans,
Umberto, var drepinn né heldur eftir tilraunir þær, sem gerð-
ar hafa verið til þess að myrða hann sjálfan. En hér er það
m Mussolinis,,sem um er að ræða, og hann og stjórn hans
ræður öllu á Italíu. Þetta er aðeins einn liðurinn af mörgum
1 ofbeldisstefnu stjórnarinnar, sem vinnur að því að stofna
nýtt latneskt ríki í rómverskum einveldisanda. En þessi hug-
sjón Mussolinis hefur beðið hnekki við samdrátt Frakka og
Þjóðverja, sem átt hefur sér stað nú í haust, eftir að Þýzka-
•andi var veitt upptaka í Þjóðabandalagið og þeir Ðriand og