Uppeldi og menntun - 01.01.1994, Side 116
ER SERKENN5LA TIL OÞURFTAR?
LOKAORÐ
Sérkennsla er nú á krossgötum og einhvers konar endurskilgreining á tengslum við
almenna kennslu virðist óhjákvæmileg. Það er því afar brýnt að skoða á raunsæjan
hátt hvaða kostir bjóðast til að tengja sérkennsluna betur við almennt skólastarf en
nú er raunin. Mikil þörf er einnig fyrir að þær raddir heyrist sem reyna að hefja sér-
kennsluna sem starfsgrein til vegs og virðingar á ný þannig að þekking og hefðir
sem greinin byggir á og mynda undirstöðu hennar njóti verðugs trausts.
Þegar skipulag og þjónusta, sem tekið hefur langan tíma að byggja upp, er talin
vera til óþurftar en ekki til gagns, er eðlilegt að allir, sem eiga hagsmuna að gæta,
kennarar og foreldrar, hugsi sinn gang. Hver og einn verður síðan að taka afstöðu.
Til þess að geta tekið ábyrga afstöðu er nauðsynlegt að leita svara við ýmsum
spurningum - vega og meta skipulagið sem gilt hefur. Hvað segir sagan okkur?
Hvaða kosti hefur skipulagið? Einnig er nauðsynlegt að skoða það sem við sjálf
þekkjum af eigin raun sem kennarar, foreldrar eða aðrir sem láta sig þessi mál
varða. Hvað segir reynslan okkur? Og beinum áróðri þurfum við ávallt að taka með
fyrirvara.
Heiltæka skólastefnan miðar að því að styrkja hið almenna uppeldis- og
fræðslustarf skólanna og að kennarar nái betri árangri í starfi - skili nemendum
með enn betra veganesti úr skólunum en þeir fá núna. Þessu fagna allir, sem láta sig
málefni skólanna einhverju skipta og vona að árangurinn verði sem bestur. En hin
hliðin á heiltæku skólastefnunni vekur vissulega ugg. Við þurfum ekki á stefnum
að halda sem bjóða upp á enn þrengri valkosti en þá sem við höfum nú - stefnum
sem t.d. boða aðeins eitt skipulag og hafna fjölbreyttum úrræðum. Geta stefnur,
sem útiloka gagnvirkni í samspili nemanda og kennara og gera lítið úr sérkennslu-
fræðilegri þekkingu og inntaki hennar, í raun þjónað hagsmunum nemenda sem nú
standa höllum fæti í skólum landsins?
Því miður byggist málflutningur talsmanna heiltæku skólastefnunnar um of á
hugmyndafræðilegum einföldunum. Allir, sem hlut eiga að máli, verða því að
halda áfram að bera fram spurningar og reyna að skyggnast bak við myndina sem
dregin er upp af sérkennslunni sem tákni misréttis eða mismununar í skólastarfinu
og komast að því hversu raunsönn hún er.
214