Uppeldi og menntun - 01.09.2004, Side 162

MAT Á NOTKUN UPPLÝSINGA- OG SAMSKIPTATÆKNI ...
í fjarnámi. Þegar kennarar voru beðnir að taka afstöðu til þess hvort tímafrekara væri
að undirbúa fjarkennslu en staðkennslu var meira en helmingur kennara þeirrar
skoðunar og sama hlutfall var sammála því að kennsluaðferðir yrðu ekki nægilega
fjölbreyttar í fjarkennslu.
UMRÆÐA
Ef fyrst er vikið að niðurstöðum er varða þróun Háskólans á Akureyri sem stofnun-
ar er ljóst að staðsetning hans á landsbyggðinni hefur skipt miklu um hvernig hann
hefur þróast. Hlutverk hans sem háskóla á landsbyggðinni hefur haft margvísleg
áhrif á ýmsar ákvarðanir er varða það hvaða nám er boðið og hvar það er í boði á
landinu. Áður hefur verið fjallað um kennslulíkan sem M. Allyson Macdonald (2002)
hefur þróað. Hún bendir á að líkanið geti ekki síður komið að gagni þegar starfsemi
stofnana sé skoðuð. Sjá má á mynd 1 hvernig nýta má líkanið í þeim tilgangi:
Mynd 1
Atriði sem hafa má sem viðmið þegar starfsemi stofnana er skoðuð
(M. Allyson Macdonald, 2002)
Upphafsástand nemanda
Hvaða skilning, áhuga,
leikni og getu hafa nemend-
ur að loknu námi við fram-
haldsskóla eða úr atvinnu-
lífinu?
Nám-sem-athafnir
Hvert er eðli þess náms sem
fram fer í háskólastofnun?
Er það í takt við upphafsá-
stand nemenda og kröfur
starfsvettvangs?
N ám-sem-árangur
Hvaða skilning, áhuga,
leikni og getu hafa einstak-
lingar þegar farið er út á
starfsvettvang?
Skoða má út frá líkaninu hvernig tekið er tillit til stöðu byggðarlagsins og þarfa og
upphafsástands nemenda þegar teknar eru ákvarðanir um fjarnámsframboð Háskól-
ans á Akureyri. Út frá niðurstöðum viðtala við stjórnendur má færa rök fyrir því að
námsframboði og námsfyrirkomulagi sé háttað eftir því hver menntunarþörfin er í
byggðarlögunum og námsfyrirkomulag lagað að þörfum þess hóps á landsbyggðinni
sem helst virðist nýta sér möguleikann til fjarnáms. Þannig eru ákvarðanir um náms-
framboð í byggðarlagi teknar út frá þeim forsendum að verið sé að bregðast við skorti
á háskólamenntuðu fólki í viðkomandi fagstétt á þessu tiltekna svæði og reynt að
koma sem best til móts við stöðu nemendanna sem sækja um námið. Fjarnemar eru
að meðaltali eldri en staðnemar og oftast fjölskyldufólk sem vinnur með námi. Oft
hefur þessi hópur einnig veikari menntunarbakgrunn en nemendahópurinn sem
stundar staðbundið nám. Þessu er reynt að mæta t.d. með því að námsfyrirkomulag
bjóði upp á að fólk geti stundað vinnu og náminu er dreift á lengri tíma. Tekið skal
fram að fjarnám í hjúkrunarfræðum hefur nokkra sérstöðu í þessu tilliti því að það er
fullt dagskólanám sem fer fram samtímis á Akureyri og viðkomandi fjarkennslustað
160