Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1982, Side 70
68
Árbók Háskóla íslands
einnig var unninn í prentsmiðju á árinu
1982.
2. Skaftáreldar og Móðuharöindi. Á fyrri
hluta ársins 1980 tóku þeir Gísli Ágúst
Gunnlaugsson cand. mag. og Sveinbjöm
Rafnsson fil. dr. að sér að leiða Skaftár-
eldarannsóknir stofnunarinnar til lykta.
Stefnt skyldi annars vegar að því að út-
búa af hálfu stofnunarinnar safn frum-
heimilda um Skaftárelda, sem ekki hefðu
verið prentaðar áður, til útgáfu. Hins
vegar skyldi reynt í samfloti við jarðvís-
indamenn við H.I. að gera úr garði
rannsóknaritgerðir, m.a. á grundvelli
ofangreindra frumheimilda, til útgáfu í
tilefni af því að tvær aldir verða liðnar frá
upphafi Skaftárelda 1983. Fyrra mark-
miðið tókst í lok þess starfstímabils sem
hér er greint frá, og lá þá fyrir fullbúið og
hreinritað safn heimilda til sögu Skaft-
árelda 1783—1785, yfir 300 blaðsíðna
vélrit í sex köflum, í septemberbyrjun
1982. Þetta verk var unnið með styrk frá
Vísindasjóði.
3. Miðstjórn og byggðasamfélag á 18. öld.
Fyrir atbeina stofnunarinnar tók Gísli
Ágúst Gunnlaugsson cand. mag. þátt í
þessari norrænu rannsóknaráætlun.
Sænskur sagnfræðingur frá Stokkhólms-
háskóla, sem einnig starfaði við þessar
rannsóknir, var gestkomandi í nokkra
mánuði viðstofnuninaárin 1981 og 1982.
Þessum rannsóknum var lokið á tíma-
bilinu.
4. Ritaskrá um íslenska sögu. Á árinu 1978
var byrjað að safna til skrár um sagn-
fræðilegt efni í íslenskum bókum og
tímaritum. Umsjón með þessu verki
hafði Gunnar Karlsson dr. phil., og hefur
því verið haldið áfram síðan með styrk
frá Vísindasjóði.
Útgáfustarf
Alls voru gefnar út tíu bækur á vegum
stofnunarinnar á því tímabili sem hér er sagt
frá. í ritröð stofnunarinnar Sagnfrceðirann-
sóknir — Studia historica komu út tvær
bækur. Ritstjóri var prófessor Þórhallur
Vilmundarson, en útgáfan var í samvinnu
við Bókaútgáfu Menningarsjóðs. Þá hóf ný
ritröð á vegum stofnunarinnar göngu sína á
tímabilinu. Nefndist hún Ritsafn Sagnfrœði-
stofnunar, og var ritstjóri hennar Jón
Guðnason dósent, en útgáfan var í höndum
stofnunarinnar að öðru leyti en því að
Sögufélag hafði söluumboð útgáfubókanna.
Komu út átta bækur í Ritsafni Sagnfræði-
stofnunar á tímabilinu. Útgáfubækur voru
þessar:
Sagnfrœðirannsóknir— Studia historica:
Þór Whitehead, Kommúnistahreyfingin á
íslandi 1921—1934. 1979.
Sólrún B. Jensdóttir, tsland á brezku vald-
svœði 1914—1918. 1980.
Ritsafn Sagnfrœðistofnunar:
Sigfús H. Andrésson, Þjóðskjalasafn ís-
lands. Ágrip af sögu þess og yfirlit um
heimildasöfn þar. 1979. Önnur útgáfa
endurskoðuð. 1982, 95 s.
Sveinbjöm Rafnsson, Skrift, skjöl og
skjalasöfn. Ágrip af skjalfræði. 1980, 77 s.
Sex ritgerðir um herstöðvamál. Eftir stúd-
enta í sagnfræði við heimspekideild Há-
skóla íslands. 1980, 78 s.
Gunnar F. Guðmundsson, Eignarhald á af-
réttum og almenningum. Sögulegt yfirlit.
1981, 144 s.
Guðmundur Jónsson, Vinnuhjú á 19. öld.
1981,89 s.
Gunnar Karlsson, Hvarstœða. Leiðbeining-
arum bókanotkun í sagnfræði. 1981, 129
s.
Gunnar Karlsson, Baráttan við heimildirnar.
Leiðbeiningar um rannsóknartækni og
ritgerðarvinnu í sagnfræði. 1982, 116 s.
Sveinbjöm Blöndal, Sauðasalan til Bret-
lands. 1982, 87 s.
Þá átti stofnunin aðild að útgáfu Excerpta
Historica Nordica, sem er kynningarrit um
sagnfræðirannsóknir á Norðurlöndum, gef-
ið út fyrir atbeina The Intemational
Committee of Historical Sciences með til-