Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1982, Page 100

98
Árbók Háskóla íslands
fræðingar sem veitt er tímabundin starfsað-
staða við stofnunina, svo og lausráðið að-
stoðarfólk og ritari.
Starfsemi Líffræðistofnunar er að mestu
leyti til húsa að Grensásvegi 12. Einn sér-
fræðingur hefur aðstöðu í Landspítalanum,
og haustið 1982 var tekið í notkun viðbót-
arhúsnæði að Grensásvegi 11. Forstöðu-
maður stofnunarinnar 1980 var Agnar Ing-
ólfsson prófessor, en 1981—1982 Amþór
Garðarsson prófessor.
Helstu rannsóknaverkefni
Líffræðistofnun er rannsóknavettvangur
háskólakennara sem fást við meira og
minna ólík svið líffræðinnar. Hér skal
nokkuð greint frá helstu verkefnum sem
unnið hefur verið að 1980—1982.
• Lífríki fjöru
Tilgangur þessara rannsókna er að kanna
sem flestar hliðar vistfræði fjöru og strand-
svæða, m.a. til þess að stuðla að skynsam-
legri nýtingu þessara svæða, en einnig er um
að ræða öflun grundvallarþekkingar sem
kemur að haldi við frekari rannsóknir á
einstökum þáttum. Rannsóknir þessar hafa
staðið yfir frá 1975 og er nú unnið að yfir-
litsriti um fjörur við ísland og lífríki þeirra.
Jafnframt hefur verið unnið að ítarlegri
rannsóknum á einstökum sviðum, svo sem
áhrifum seltu og fleiri umhverfisþátta á líf-
verur í söltu vatni.
• Sjófuglastofnar
Ýmsar athuganir hafa verið gerðar á síð-
ustu árum sem hafa beinst að því að auð-
velda talningar á sjófuglum og auka ná-
kvæmni slíkra talninga. Árið 1979 var byrj-
að að þróa aðferð til þess að telja svartfugla í
Látrabjargi, en þar er sennilega mesta fjöl-
býli fugla í Norður-Atlantshafi. Aðferðin
byggist á því að meta umferð fugla sem
koma af sjó í bjargið, svo og ferðatíðni og
hlutföll einstakra tegunda.
• Vistfræði Mývatns og Laxár
Þessar margþættu rannsóknir eru unnar í
samvinnu við marga aðila utan háskólans
og eru beint framhald af rannsóknum sem
hófust árið 1971. Markmið þeirrar rann-
sóknaáætlunar, sem nú er unnið eftir, er í
fyrsta lagi að fylgjast með langtímabreyt-
ingum á umhverfinu og stofnum ýmissa líf-
vera og í öðru lagi að leita skýringa á stofn-
breytingum þeim sem vart verður. Hin síð-
ari ár hefur einkum verið lögð áhersla á að
kanna orsakir og afleiðingar breytinga
þeirra er urðu í Mývatni 1977—1978 en þá
hvarf m.a. bláþörungurinn Anabaena að
mestu og fæðuskilyrði botndýra, fugla og
fiska breyttust mjög mikið, bæði í Mývatni
og Laxá. Mikil áhersla hefur verið lögð á að
rannsaka framleiðslu og lifnaðarhætti bit-
mýs í Laxá. Ennfremur hefur verið unnið að
því að leita skýringa á stjóm stofnstærðar
hjá öndum. Þá hefur verið unnið að ýmsum
verkefnum sem lúta að umhverfisvemd á
svæðinu. Loks hefur verið byrjað á nokkr-
um nýjum verkefnum, en þau eru: hlutverk
atferlis í stofnreglun húsandar, lifnaðar-
hættir bleikjuseiða og viðkoma bleikju, og
fæða og vöxtur bitmýslirfa.
• Sjávarhryggleysingjar
Ýmsar almennar rannsóknir hafa verið
gerðar. Fylgst var með samsetningu lirfu-
svifs í Skerjafirði 1978—1981 og athugað
þráðarek hjá ungviði nokkurra lindýrateg-
unda. Lífsferlar burstaorma í leiru við
Reykjavík hafa verið kannaðir og unnið er
að rannsóknum á flokkun burstaorma.
• Fléttuflóra Islands
Rannsóknir þessar miða að því að afla
upplýsinga um útbreiðslu fléttutegunda hér
á landi og flokkun þeirra. Unnið er að und-
irbúningi grundvallarrits um fléttuflóru ís-
lands.
• Útbreiðsla háplantna
Unnið hefur verið að því á undanfömum
árum að safna saman heimildum um út-
breiðslu íslenskra háplantna úr prentuðum
heimildum, handritum og plöntusöfnum.
Einnig hefur verið unnið að söfnun heim-
ilda á víðavangi. Upplýsingar þessar eru
færðar á sérhönnuð spjöld þar sem byggt er