Morgunn - 01.06.1937, Blaðsíða 101
MORGUNN
95
og bókstafsstefna varð að víkja, og í stað hennar kom
nokkur skilningur á hinu sögulega baksviði, sem ritning-
ar Hebrea og fyrstu kristnu mannanna eru runnar út af.
Eg var látinn skilja, hvað það væri heimskulegt og sorg-
legt að eigna hinni æðstu veru skrif, sem báru á sér auð-
sæ merki mannlegra takmarkana, misskilnings og villu, og
að hugsa sér að þetta væri beint frá honum komið og með
öllu áreiðanlegt; jafnframt var mér kent að meta gildi
frásagnanna, sem svo kynlega hefðu dulist mönnum áð-
ur, um hinar margvíslegu eftirlanganir, sýnir og siðferði-
legan aga, sem margir tóku þátt í á þeim frumstæðu
tímum.
Hvað eg varð undrandi, þegar eg fór að fást við að
kynna mér viðgang sálarrannsóknamálsins um síðustu
þrjá mannsaldrana; þá komst eg að raun um, að kenning-
ar um biblíuna, sem voru sama sem í algerðu samræmi við
það, sem mér hafði verið kent á fyrsta áratug tuttugustu
aldarinnar, höfðu verið boðaðar frá öðrum heimi mei’k-
um sálarrannsóknamanni, og hann ritað þær fimm árum
áður en eg fæddist, 1874. Eg á við Stainton Moses; enn í
dag eiga lesendur kost á að kynna sér verk hans í bókinni,
sem nefnd er Spirit Teachings.
Sú yfirlits-afstaða til biblíunnar, sem þar kemur fram,
hafði ekki verið kend í háskólum um það leyti. Sannleik-
urinn er sá, að biblíufræðingar þeirra tíma voru að eins
að byrja að afla sér þessara skoðana. En í aðalatriðunum
er þetta nú afstaða meiri hluta biblíufræðinga, sem hafa
lagt nokkurt verk í að rannsaka heimildarrit og samtíðar-
rit heilagrar ritningar; og sama er afstaða svo að segja
allra, sem hafa fengist við víðtækar rannsóknir á þeim
skeytum, sem telja sig komin frá ósýnilegum heimi.
En einn er mismunurinn, sem ekki má ganga fram
hjá án þess að honum sé athygli veitt. Hann stendur í sam-
bandi við þau atriði ritningarinnar, er venjulega er talað
um sem kraftaverk eða „yfirnáttúrleg“. Nýja guðfi’æðin
í háskólum og kirkjum komst á síðustu árum 19. og fyrstu