Saga - 2001, Síða 256

254
RITFREGNIR
ina fyrst og fremst upplýsingar úr prentuðum æviþáttum fyrrum for-
svarsmanna og starfsmanna blaðanna og blaðaviðtölum við þá hina sömu
um starf sitt. í raun gildir það sama um sögu fjölmiðlanna allra síðustu
áratugi þótt þar njóti annarra yfirlitsrita ekki við. í því sambandi olli það
mér vonbrigðum hve lítið höfundur hefur gert af því að taka viðtöl við þá
menn sem starfað hafa við fjölmiðlun síðustu ár og áratugi og enn eru 1
fullu fjöri. í heimildaskrá kemur að vísu fram að höfundur hefur tekið
viðtöl við eina 36 heimildarmenn en flestar tilvitnanir í þá varða efni þar
sem dagblaðaumfjöllun eða „endurminningabókum" er ekki til að dreifa.
Flest virðast mér þessi viðtöl snerta þætti á borð við starf ljósmyndara,
teiknimyndasögur, útgáfu tímarita og héraðsfréttablaða og nýjungar 1
prenttækni.
Sérstaka athygli mína vakti að þótt höfundur hafi tekið viðtal við Jónas
Kristjánsson, ritstjóra DV og áður Dagblaðsitis, er ekki vitnað í viðtal hans
við Jónas um annað en það sem viðkemur málefnum Blaðprents, þess fé-
lags sem útgefendur mynduðu um prentun vinstriblaðanna og Dagblaðs-
ins.
Ekki er síður athyglisvert að einu tilvitnanirnar sem rekja má til viðtals
höfundar við Styrmi Gunnarsson, ritstjóra Morgunblaðsins síðustu 30 ár,
tengjast samskiptum ritstjórnar blaðsins við Sjálfstæðisflokkinn og þvi
hvernig þau tengsl voru rofin. Þá þykir mér miður að Matthías Johannes-
sen, sem var ritstjóri Morgunblaðsins £ 41 ár af þeim tíma sem bókin fjallar
um, er ekki á lista yfir viðmælendur, en augljóst má telja að eftir því hafi
höfundur leitað.
Ritaðra heimilda nýtur ekki við um sögu Morgunblaðsins að neinu
marki eftir daga Áma Óla sem skrifaði bók um störf sín fram til 1963.
Annars vegar em þá undan skildar nokkrar greinar í blöðum vinstri
flokkanna - sem leynt og ljóst höfðu að markmiði að berjast gegn yffi'
burðastöðu Morgunblaðsins á íslenskum blaðamarkaði og þeim stjórnmál-
skoðunum, sem þeir töldu blaðið standa fyrir - og hins vegar takmörkuð
eigin umfjöllun Morgunblaðsins um nýjungar í tækni- og skipulagsmálum
þess. Vaxandi velgengni Morgunblaðsins á dagblaðamarkaði og stöðugur
rekstur þessa einkafyrirtækis hefur ekki kallað á mikla umfjöllun annarra
fjölmiðla um innri málefni þess með sama hætti og sífelldir rekstrarerfið-
leikar dagblaða stjómmálaflokkanna. Mér finnst það miður að höfundur
bókarinnar hefur ekki séð ástæðu til að vinna gegn þessum „annmörk-
um" með viðtölum við það fólk sem starfaði á ritstjóm Morgunblaðsins a
þessum árum. Að þessu leyti má segja að nokkur fréttamennska af hálfu
höfundar hefði getað auðgað bókina.
Einnig tel ég óhjákvæmilegt að fetta fingur út í tilvísun höfundar til
heimilda um lestur einstakra blaða. Ekki verður séð af heimildaskrá að
höfundur hafi haft lesendakannanir undir höndum. Jafnan virðist visað
til umfjöllunar um þær í þeim blöðum, sem könnununum var ætlað að