Saga - 2001, Qupperneq 279

RITFREGNIR
277
borgarstjórn Reykjavíkur. Þótt höfundur bókarinnar felli ekki þann áfell-
isdóm fær undirritaður ekki betur séð en hann sé rökrétt niðurstaða af
lestri hennar.
Undir bárujárnsboga er vel gerð bók, vönduð og ítarleg. Þar er saman
kominn mikill heildstæður fróðleikur um sérstæðan þátt í sögu Reykja-
víkur, allt frá stríðsbyrjun fram til 1970, sem áður var allur í brotum. Hún
er prýðileg viðbót við Sögu Reykjavíkur eftir sama höfund og báðar tryggja
honum sess sem einum fremsta sagnritara samtímans um sögu borgar-
innar, einkum húsnæðis- og byggingarmál hennar á 20. öld. Þá fyrst skil-
ur þjóðin við hreysi og kofa aldanna - sem braggarnir mega teljast síðasti
anginn af - og tekst að byggja og komast í sómasamleg híbýli. Um þessa
byltingu hefur alltof lítið verið ritað, en þau skrif eru þó hafin með mynd-
arbrag.
Sigurður E. Guðmundsson
Friðrik G. Olgeirsson: LANGNESINGASAGA. I.
SAGA BYGGÐAR Á LANGANESI FRÁ LANDNÁMI
TIL 1918. II. SAGA BYGGÐAR Á LANGANESI FRÁ
1918-2000. Þórshafnarhreppur. Reykjavík 1998-2000.
400+405 bls. Myndir, nafnaskrá og töfluviðaukar.
í þessu umfangsmikla verki er fjallað um helstu þætti í sögu byggðarinn-
ar í Þórshafnarhreppi sem nú heitir svo og nær frá Hafralónsá í vestri að
Gunnólfsvíkurfjalli á austanverðu Langanesi þar sem hann mætir
Skeggjastaðahreppi. Þórshafnarhreppur nær langt suður á heiðar að vest-
anverðu en að suðaustan liggja mörk hans um Helkunduheiði og
Srekknaheiði, austur yfir Vatnadal að norðanverðu Gunnólfsvíkurfjalli.
Markmið höfundar er að kanna hvort tæknilegar framfarir í sjávarút-
Vegi um aldamótin 1900 hafi leitt af sér umfangsmiklar breytingar á bú-
setuþróun og atvinnuháttum á Langanesi líkt og raunin varð víða á ís-
landi. Jafnframt leggur höfundurinn upp með það ætlunarverk að kynna
fólkið sem byggt hefur Langanes í aldanna rás, jarðnæði þess, lífshætti og
menningu.
Afraksturinn er mjög ítarleg umfjöllun um sögu mannlífs og byggðar á
kanganesi frá landnámi til dagsins í dag. Yfirleitt er efninu fyrst skipt nið-
Ur í ákveðin tímabil og síðan tekið á aðskildum efnisþáttum innan hvers
brnabils um sig. Fyrra bindi verksins hefst á því að lesendur eru kynntir
fyrir sögusviðinu, staðháttum þess og örnefnum, sögu landnáms á Langa-
^esi og elstu heimildum um byggð þar. Því næst fræðast þeir um sögu
reppaskipunar, byggðina og búskaparhætti, siglingar, verslun og sam-
skiptin við Hólastól fram til loka 17. aldar. Saga kirkjunnar á Langanesi,