Vaki - 01.09.1952, Page 50

Form trésins vekja orð til lífs í mér: uppréttur maður!
Eina lausnin, sem getur frelsað ljóðið undan þrœlkuninni. Skapaðu aftur í mynd
hins upprétta manns. Finndu manninn, sem týndist.
Bið
Að skrifa ljóð er ekkert, að bíða eftir því: allt. Delacroix segir í dagbók sinni, að
stálhjarta þurfi til að fullgera mynd. Skáldið þarf stálhjarta til að bíða eftir Ijóðinu.
Eg held það komi ekki að haldi að skrifa mikið, eins og málarinn getur sökkt sér nið-
ur í ótal frumteikningar, þar sem hann kannar náttúruna augliti til auglitis við hana,
og auðgar með því sjálfan sig og eykur vald sitt yfir tcekninni. Skáldið, sem skrifar
mikið í þeirri von, að eitt ljóð af mörgum heppnist um síðir, á ekki einungis á hœttu að
verða auvirðilegur, sköpunarhvöt hans er þegar orðin það. Undirbúningsvinnan, sem
krefst alls af honum, er aldrei unnin á pappírnum, heldur í honum sjálfum, í lífi hans.
Meðal þeirra þúsund radda, sem hann heyrir í kringum sig, og heimta hljóð, verður
hann að velja, og réttlœta valið með lífi sínu. Að öðrum kosti getur hann að vísu skap-
að ljóð, en ekki skáldskap.
Eg skrifaði hjá mér nokkrar línur í gcer: Eg hef gert brjóst mitt að reiðubúnu
bergmáli, sál mína að hreiðri þolinmœðinnar. Það er nákvœm skýrsla um vinnu
mína þetta langa sumar. Eg hef reynt að herða mig í þolinmœði, og ekki ginið við
hinum mörgu eggjunum, sem maður heldur svo oft að séu innblástur, þó þœr séu að-
eins dulbúningur hins hégómlega vilja til að framleiða eitthvað.
Ef þú ert nógu þolinmóður, ef þú þorir að bíða nógu lengi þögull, mun renna upp
sá dagur, að allar raddir fylla brjóst þitt. Það er leiðin til einlcegninnar.
Ef ljóðið útvelur þig ekki, var öll fyrirhöfn þín árangurslaus. Hafðu ekki hátt. Ljóð-
ið er aðeins þögn.
Hvílíkan aga verðum við þá að gangast undir, þegar hátterni okkar hvern dag,
sérhver athöfn okkar móta ljóð okkar. Þau verða ekki gerð af bókstöfum, heldur lífi.
* *
Eg minntist á athafnir. Þú bendir á, að mjög mikil skáld voru veiklunduð utan
skáldskaparins, stundum afbrotamenn, oftast gerðir af hinum brothcettasta leir. Eg á
ekki við siðferðisgildi athafnarinnar, sem ekki kemur ljóðinu. við, heldur einlœgni
hennar. Kröftug, heilbrigð synd, sem þú lagðir þig allan í, á meiri sannleik og frjó-
magn en hálfvelgjugceði. Leitastu ekki við að verða góður, það er hroki, en reyndu
að vera sannur. Ljóðið leitar aðeins þess, sem er sannur, hvort sem hann dvelst í upp-
hceðum eða niðri í gróminu. Það gistir aðeins látlausa staði.
Ekkert gerði lífið þess vert að lifa því, nema ástin og þœr stundir, þegar skáld-
skapurinn steig niður til þín.
Skáldskapurinn spyr ekki um verðleika þína, heldur hvort þú elskar hann.
Það er talað um að menn séu skáld af guðs náð. Hvílík vizka í einu orðatiltœki og
hvílík hógvœrð. Þú getur gortað af öllu því fánýta og lítilvcega, sem þú hefur fram-
kvœmt, gagnvart því höfuðatriði, ertu þögull. Það bar þér að höndum án þess þú vissir
ástœðuna til þess.
Verð ljóðsins var þolinmceði, endalaus veikleiki, sem þú varðst að þola.
TlMARITIÐ VAKI
48