Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1929, Page 239
TÍU'NDA ÁRSÞING
205
hann viöauika-tillögu um aö félagsstjórn-
inni væri faliö, að ihuga hvort ekki væri
kleift, aö gefa ritiö út að minsta kosti
tvisvar á ári. Var hún studd af Jóni
Gillis.
Sigfúsi Halldórs frá Höfnum virtust
ástæður nefndarinnar litilvægar. Fyrir
bækur eða félagagjald í Bókmenntafélaginu
greiddu menn $3.00. Menn myndu eigi
siður fúsir til að borga svipaða upphæð
fyrir tvö hefti, eins góð hvort og hið eina,
er Þjóðræknisfélagið gæfi nú út.
Dr. Sig. Júl. Jóhannesson kvaðst fyrstu
tvö árin hafa átt að hafa ritstjórn Tírna-
iritsins með forseta á hendi. En það hefði
ekki látið sig gerast. Ritið væri óað-
gengilegt til lesturs og þess vegna seldist
það ver en önnur blöð og rit. Benti
hann á vinsældir “Sögu,” tímarit Þ. Þ.
Þorsteinssonar. Ef Tímarit Þjóðræknis-
félagsins væri ekki lesið af æskumönnum,
væri það og Þjóðræknisfélagið dauða-
dæmt.
Forseti vék þá úr sæti sínu til að taka
þátt í umræðum um málið. Benti hann
á, að tal manna um það, að ritið væri
lítið lesið, væri á litlu reist. Ritið færi
inn á allt að því 1000 heimili, því að fél-
agar væru orðnir svo margir. Þeir sem
í Þjóðræknisfélaginu væru, væri vitaskuld
sá hluti Vestur-íslendinga, sem helzt sinti
íslenzkum bókum og timaritum. Enn-
fremur benti hann á, að það sem sagt
hefði verið um innihald ritsins, bæði á
þessu þingi og áður, að ritgerðir væru ekki
nógu alþýðulegar, væri næsta barnalegt.
I ritið hefðu skrifað flestir þeir íslenzkir
rithöfundar, sem vinsælastir væru af al-
þýðu manna. Nefndi hann til dæímis
Magnús og Kjartan Helgasyni, Steingrím
Matthíasson og Guðmund Friðjónsson.
Ádeilurnar á ritgerðir Páls Bjarnarsonar
iværu til minkunar. Hér væri að ræða um
þann eina mann meðal Vestur-íslendinga,
sem haft hefði visindalega þekkingu á ís-
lenzkri tungu; hann væri ágætur rithöf-
undur, en nú væri ritstjóri Timaritsins
átalinn fyrir að leyfa slíkum manni rúm.
Þorsteinn Guðmundsson kvað það gátu,
sem enn væri óráðin að sinni skoðun,
hvernig haga ætti svo útgáfu íslenzkra
bóka, að börn hér læsu. Tímaritið
kvaðst hann ánægður með á því sviði sem
það næði til. Að því er þingnefndar-
álitið snerti, var hann á móti því að
iritið væri selt utanfélagsmönnum dýrara
en félagsmönum.
Séra Jóhann Sólmundsson kvaðst ekki
vilja fyrir nokkurn mun sjá af því bezta
í ritinu. Surnir gerðu kröfu til þess, að
eirthver hugsun væri í því sem skrifað
væri. Aðrir æsktu léttmetis. Tímaritið
áleit hann heppilegast óbreytt; kvað það
igeyma það bezta og dýrmætasta í andleg-
um auði vorum Vestur-íslendinga. Fyrir
þá, sem létts lesmáls æsktu, mætti gefa út
annað rit.
Séra Jónas A. Sigurðsson var nefndar-
álitinu samlþykkur. Tímaritið væri sniðið
eftir tímaritum þjóðar vorrar. Fyrir-
rnyndin væri þaðan. Viðaukatillögu E.
P. J. áleit hann að hefði verið vegsauki
Þjóðræknisfélaginu og líftaug þess.
Dr. Sig. Júl. Jóhannesson áleit ekkert
hægara en að hafa ritið bæði fyrir börn
og fullorðna. Og ef ritið seddi ekki
ibörnin dæu þau, og þá yrðu hér brátt
engir íslendingar og ekkert Þjóðræknis-
félag.
Ásm. P. Jóhannsson sagði félagsstjórn-
ina hafa séð um ritstjórn Tímaritsins
fyrstu tvö árin. Seinna hefði einum rit-
stjóra verið falið verkið. Ritið væri
félaginu til sóma. Dr. Rögnvaldur Pét-
ursson hefði leyst verkið ágætlega af
hendi. En vegna ríkjandi flokkadrátt-
ar, dytti sér í ’hug, hvort ekki væri heppi-
legt, að skifta um ritstjóra eins og aðra
starfsmenn. Að þvi er útgáfu ritsins
snerti, treysti hann væntanlegri stjórn fél-
agsins að hleypa sér ekki út í neinar ó-
göngur.
Þá kom tillaga frá B. B. Olson, studd
af Jóni Gillis, að ljúka umræðum um
málið. Sú tillaga var feld.
Kristján P. Bjarnason tók næst til máls.
Kvað hann fyrsta skilyrði til viðhalds ís-
lenzku hér, að menn sýndu einlægni og
áhuga fyrir málinu. Af því lærðu börn-