Hugur - 01.06.2008, Síða 163

Hugur - 01.06.2008, Síða 163
Skrifaðfyrir bókahilluna? 161 skrifar kemur fram í því sem hann segir um bókahilluna. Bókahillan breytist með tímanum. A þeim tíma sem Sartre skrifaði Hvað eru bókmenntir? voru til- teknar bækur í bókahillunni; en síðar leit bókahillan allt öðruvísi út, þar voru allt aðrar bækur. Þannig verður bókahillan að tákni fyrir hugmyndastraumana í menningarlífinu hvcrju sinni. Sartre taldi að rithöfundurinn skrifaði fyrir sam- tímann og þegar talað er um virka þátttöku í málefnum samtímans sjáum við kannski fyrir okkur veruleika götunnar, útifundi, mótmælagöngur, aðgerðir. En mynd Calvinos af bókahillunni er kannski nærtækari. Lesandinn les ekki bækur meðan hann stendur í pólitískum uppþotum. Hann les bækurnar frekar heima hjá sér, tekur þær úr hillunni, þar sem þær eru meðal annarra bóka, les þær og lætur þær þangað aftur. Hinar bækurnar geta verið af allt öðru tagi. Það geta verið fræðibækur, vísindabækur, afþreyingarbókmenntir, reyfarar. Lesandinn les bókina og rithöfimdurinn skrifar hana líka til að miðla skibiingi á veruleikanum. Það þarf ekki að vera skilningur á pólítískum veruleika. Það getur vel verið eitthvað allt annað. Aðalatriðið er að bókmenntir miðla þölbreytilegri sýn á heiminn og gera mögulega ákveðna tegund þekkingarleitar, eru eins konar opið alfræðirit sem getur tengt hina mismunandi þætti veruleikans saman. Bókmenntirnar stuðla þannig að þekkingu á heiminum; þeim er ekki ædað að vera athafnir sem breyta honum, enda þótt þær geti vissulega breytt skilningi lesandans á heiminum.14 Abstract Writing for a Hypothetical Bookshelf Sartre’s idea of the freedom of the author served as a basis for his claim that writ- ers ought to take a political stance in their writings. It has thus been maintained that political and moral values come together in the idea of littérature engagé. But in Sartre’s analysis, hterature is not pohtical in nature but moral, and deals with basic moral values; it is only political as a consequence of its moral nature, as a de- mand for respect of moral values.Therefore, a writer cannot sacrifice moral values by joining an ideological pofitical movement without contradicting himself as an author.The question is whether Sartre contradicts himself when he tries to bring together the demand for the freedom of the author and the demand that authors engage themselves politically in the struggle for a specific change of society. Does his demand involve an attempt to limit freedom? Is it not the case that Sartre fails to differentiate sufficiently between a moral and a political position, since, it could be maintained, the political position is in effect a different choice from the moral one? Perhaps one may conclude that Sartre opted for a defence of the idea offreedom in the Communist states, but for everyday freedom in Western de- mocracies, whereas Raymond Aron, for instance, opted for the opposite. Sartre’s view can further be contrasted with Italo Calvino’s view of the role of literature: 14 Ritgerð þessi var upphaflega flutt sem erindi á Hugvísindaþingi 2005. Ég þakka Birni Þorsteins- syni heimspekingi og ónafngreindum Iesara Hugar yfirlesmr og góðar ábendingar.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180

x

Hugur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.