Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 100

Tímarit Máls og menningar
ull, aldavinur hans og fóstri, teygir sig upp
í kvöldroSann. Ungur hafði hann staðiff á
þiljum skipsins forffum og horft tárvotum
augum á jökulbunguna hverfa í hafið. Nú
var hann kominn heim og gat virt hana fyr-
ir sér á hverjum degi, umvafffa töfrabirtu
rómantískra skáldaþanka og íslenzkrar
sumardýrðar. Á þvílíkum stundum hlýtur
allt að vera fullkomnaff.
Þýðingar Steingríms í bundnu máli og
lausu eru stórvirki, bæffi að magni og gæff-
um, og koma þær allmikiff við sögu í bók
Hannesar. Einkar skemmtileg sýnishom af
bréfum hans eni sannkallað bókarkrydd,
ekki sízt þeim sem hann skrifaði vini sín-
um Eiríki Magnússyni. Þar getur hann orð-
ir svo snefsinn og orðljótur aff hrein unun
er að: „Embættisklikkan, sú finsensk- step-
liensensk- melsteðsk- thorsteinsensk- jónas-
ensk- hávsteinska er að streitast við að
terrorísera hæinn og mynda einhvers kon-
ar aristókratíska svínabendu, baseraða á
óþjóðerni, drembilæti, ranglæti, rógi,
heimsku etc.“ Og síðar: „Þessi skyndiþing
eru einhver sú argasta hneykslun á guðs
grænni jörð — skyndiþing, umsetin af
landsvikaralegum djöflum — upplögð fyrir
alls konar parlamentarískar misfarir, flaust-
ur, hroðvirkni og óútreiknanlegar tilviljan-
ir. Milli þinga ná óvinimir sér niffri með
að svína; þeir hafa 22 mánuði til að undir-
búa og skorða svínaríið og þingið aðeins
tvo til að kippa því í liðinn, þó það nú væri
eins og það ætti að vera, sem ekki er.“
Þetta er mikil dásemdarbók. Hannes rek-
ur sögu skáldbróffur síns frá vöggu til graf-
ar, bregður upp lifandi myndum úr um-
hverfi hans og æviferli; hlýr, skilningsrík-
ur og þó blessunarlega hlutlaus að því er
bezt verður séð. Hann hefur víða dregið
föng að og lagt mikla vinnu í ritverk sitt
og fær enda erindi sem erfiði. Hann ræðir
um list skáldsins af nærfæmi og kunnáttu
þess sem veit hvað hann er að tala um og
er sjálfur reynslunni ríkari. Er ekki vanda-
laust að skynja andlega frændsemi þessara
tveggja ljóffskálda? „Ég reið um sumar-
aftan einn á eyðilegri heiði.“ „Hjá þér
vildi ég hvílast, heiðin mín, á sumartíð."
„Blcikra iaufa láttu beð að legstað verða
mínum.“ „Sæl verður gleymskan undir
grasi þínu, byggff mín í norffrinu." Stund-
um leiðir höfundur bókarinnar lesandann
við hönd sér inn í smiðju skáldsins með því
að birta frumgerðir kvæðanna ásamt end-
anlegum búningi þeirra. Breytingamar eru
yfirleitt til bóta og sýna hvað þessi mikli
fagurkeri var óþreytandi í að fága list sína
og fullkomna.
Einnig að ytra húnaði er bókin á flestan
veg til fyrirmyndar. Sjálfsagt hefðu sumar
myndirnar notið sín betur á myndapappír.
En þær eru margar í bókinni og ýmsar
næsta markverðar. Gengur það t. d. ekki
lygasögu næst aff þeir skuli allir vera sam-
an komnir á einni mynd Steingrímur, Matt-
lu'as, Gröndal, Hannes Hafstein, Þorsteinn
Erlingsson og Einar Ben?
Þórarinn GuSnason.
Kvæði og dansleikir
Það þótti mikill bókmenntaviðburffur hér
skömmu fyrir s.l. jól þegar Almenna bóka-
félagið lét frá sér fara stórmyndarlegt safn
„þjóðkvæða" í tveim bindum.1 Þeir sem
kunnu deili á útgefanda, Jóni Samsonar-
syni, vissu að ekki þurfti að kvíða óvand-
virkni að neinu leyti. Heiti verksins, Kvæði
og dansleikir, er rúmgott en útg. gjörir
nánari grein fyrir tilgangi og takmörkum í
eins konar eftirmála í lok inngangs.
í fyrra bindi er inngangur, 235 blaðsíð-
1 íslenzk þjóðfræði — KvœSi og dans-
leikir, Jón Samsonarson gaf út. Reykjavík,
Almenna bókafélagið MCMLXIV.
90