Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 89

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 89
Óttars höfðu landar hans stundað hernaö á írlandi langan aldur og stofnað þar ríkin Dyflinni, Hlimrek og Veðrafjörð um 840. Óttar hefur því hlotið að kunna góð skil á ír- landi, legu þess og nafni, en það ligg- ur hvergi gegnt strönd Noregs og skiptir því í rauninni ekki máli í þeirri landafræði, sem hann er að rekja. Á fyrsta fjórðungi 9. aldar stökkva norrænir víkingar Irum af Færeyjum, svo að ólíklegt er, að þær séu kenndar við þá eftir þann tíma. Einnig eru Færeyjar eyjar en ekki land; slíkur eyjaklasi ber aldrei heit- ið ,land‘ að fornu. Hjaltland var vík- ingabæli á dögum Óttars, svo að það er mjög ótrúlegt, að Óttar kenni Hjaltland við íra. Öll skýrsla Óttars af Hálogalandi er mjög traust og nákvæm; hann full- yrðir ekkert, sem honum er ekki fylli- lega kunnugt. Af ritum Elfráðs er auðséð, að konungi og Óttari hefur verið ókunnugt um nafnið ísland, Snæland og Garöarshólm. Af Land- námu sést, að ísland hefur upphaflega hlotið ýmis nöfn, en nafnið ísland hefur sigrað snemma. Ef Óttar hef- ur komið til Elfráðs konungs um 880, þá er það rétt um það leyti, sem Ing- ólfur er að setjast að á íslandi, en fólksflutningar hefjast ekki til lands- ins fyrr en um 10 árum síðar. Fornar og góðar heimildir greina, að kaup- menn hafði hrakið til íslands fyrsta norrænna manna, en Óttar var mjög / raland = ísland? kunnugur í kaupstöðum. Engar sög- ur fara af því, hvaða nafn hinir ó- greindu kaupmenn völdu landinu. Ef til vill hermdu þeir þaðan þau helzt tíðindi, að þar byggju írskir menn. í íslendingabók segir Ari fróði: „Þá voru hér menn kristnir (þ. e. þegar Norðmenn komu hingað fyrst), þeir er Norðmenn kalla Papa, en þeir fóru síðan á braut, af því að þeir vildu eigi vera hér við heiðna menn, og létu eftir hækur írskar og bjöllur og bagla. Af því mátti skilja, að þeir voru menn írskir.“ Þessi þverstæðu- kennda frásögn er helzta heimildin um það, að írar hafi búið hér á landi í upphafi landnámsaldar, en Ari er fáorður og bregÖur hér vana sínum og greinir enga heimildarmenn, en vitnar í þess stað til fornminja. Grip- irnir, sem hann telur, að Papar hafi skilið eftir, eru allir tengdir kristinni trú, bagallinn er meira að segja tign- armerki kirkjuhöfðingja, biskupa og ábóta. Vera má, að í föruneyti Ing- ólfs og annarra landnámsmanna hafi verið sérfræðingar í bóka-, bjöllu- og biskupsstafaránum og þeir hafi af vísdómi sínum og þekkingu á faginu greint, hvaðan gripirnir voru, en aldrei hafa heiðingjar, sem engan bókstaf kunnu, lagt rækt við varð- veizlu slíkra gripa. írabjöllurnar hafa eflaust sómt sér vel við horn á geitum og nautum, baglarnir verið góð smalaprik og bókfellið hefur mátt nota til fata og jafnvel veggskreyt- 79
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.