Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 115

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 115
Erlend tímarit fót. Ég gat ekki þolað að' horfa á þessa Þjóðverja meira en vikutíma, og sótti um að verða flutt aftur til Leníngrad. Þetta var kannski heimskulegt, en svona voru til- finningar okkar. Við höfðum orðið að þola of mikið.“ Það er svo margs að minnast, ég veit ekki hvað á að telja næst. Jú, „Svarta sumarið“ 1942, með ósigrinum við Kharkov og falli Sevastopol eftir 250 daga vöm, sem var á sína vísu jafn hetjuleg og hörkuleg eins og vörn Leníngrad. „Svarta sumarið" var rétt- nefni: Þjóðverjar sóttu stöðugt fram til Stalíngrad, jafnvel eftir að Stalín hafði gef- ið út dagskipunina um að ekki skyldi „iiörfað um eitt fótmál" eftir fall Rostov og Novotsérkask. Þeir ruddust í gegnum Kú- ban og sóttu langt inn í Kákasus. Landa- bréfið leit dapurlega út og tilkynningamar ekki síður: „Sveitir okkar hafa yfirgefið Rostov, Novotsérkask, Krasnodar." Og svo virtust þeir loksins hafa verið stöðvaðir: nú voru þeir í Mozdok, Mozdok, Mozdok, vikum saman, síðan mánuðum saman. Nú var enginn staður „yfirgefinn" framar. Churchill kom og fór í ágúst, en átti ekki annað erindi en segja sovétþjóðum að ekki væri að vænta neinna nýrra vígstöðva. Eftir heimsókn hans komust á kreik bölsýnar sögusagnir. Anders hershöfðingi átti að hafa sagt honum (að því er pískrað var í hrezka sendiráðinu), að leiknum væri lok- ið, og réttast væri fyrir Pólverja að komast sem fyrst burt úr Sovétríkjunum. Churchill sjálfur áleit að líkurnar væru jafnar fyrir ósigri og sigri Sovétríkjanna; hann hafði mestar áhyggjur af því að Þjóðverjum tæk- ist að brjótast í gegnum Kákasus til Mið- austurlanda ... Það er næstum kátlegt að minnast sumra þeirra bölsýnisspádóma sem heyrðust í „diplómatískum hækistöðvum" um þessar mundir. Auðvitað voru undantekningar. Roger Garreau, fulltrúi De Gaulle, var ein þeirra. Philip Faymonville hershöfðingi, í bandaríska sendiráðinu, var þess fullviss að Rússar mundu sigra, en hann varð að standa í hörðum erjum við kollega sína — Michela hershöfðingja og kólónel Park, sem álitu að öll von væri úti. Jafnvel eftir að Þjóðverjar höfðu verið innikróaðir við Stalíngrad, álitu þessir tveir bandarísku „sérfræðingar“ að það væri „djöfullega slungið" af Þjóðverjum að láta innikróa sig þannig; með því móti mundu þeir binda fjölmennar rússneskar hersveitir og valda sovézku yfirherstjórn- inni miklum vandræðum. Faymonville áleit að þeir væru fábjánar og það hélt reyndar brezki hemaðarráðunauturinn líka; hann spáði því þegar í nóvember að Rússar mundu ná Kharkov aftur með vorinu. Þann vetur fór ég til Don-héraðanna; ég kom til Kotelníkovo rétt eftir flótta Man- steins og hers hans sem hafði reynt að hrjótast áfram til Stalíngrad. Ég hitti Mal- ínovskí hershöfðingja, sem nú er hermála- ráðherra, í þorpi við Don, hann var einn af ágætustu leiðtogum hersins; hann var þá 44 ára og virtist miklu yngri, þrátt fyrir margra vikna harða bardaga. Hann var bjartsýnn, en áleit að aðeins raunverulegar vesturvígstöðvar gætu stytt stríðið að mun. Ennþá var Iöng leið ófarin frá Don til Ber- línar. Ég átti líka eftir að hitta Malínovskí í Beriín, og ennfremur Tsjúíkov sem ég hitti fyrst x Stalíngrad tveim dögum eftir að or- ustunni var lokið. Ég þarf ekki að lýsa Stalíngrad hér. Ég er ekki hlóðþyrstur maður eða kvalasjúkur, en ég verð að játa að mér var ánægja að því að sjá alla þessa dauðu og deyjandi Þjóðverja í Stalíngrad, — einhvemveginn voru þeir tákn hinnar miklu hegningar fyr- ir allt illt sem Hitlerisminn hafði gert 105
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.