Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 29

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 29
„Undrið“ í spœnskri menningarbaráttu Gíbraltar, ensku nýlenduna á spænskri grund. En þj óðernisæsingur stúdent- anna fór út yfir þau takmörk sem stjórninni voru þóknanleg og lögregla einræðisherrans lumbraði af grimmd á kröfugöngumönnunum. Hún eyði- lagði á skammri stundu margra ára fasískt uppeldi og kröfugangan sner- ist upp í mótmæli og andspymu gegn Frankóstjórninni, sérstaklega gegn innanríkisráðherranum, Blas Pérez, manni sem á nazistatímunum hafði samvinnu við Himmler. Upp frá þessu þróaðist fljótt menn- ingarpólitísk andstaða menntamanna og var skipulögð án ágreinings. Jafn- vel SEU varð smátt og smátt andvígt Frankó og háskólafélög þeirra veitt- ust að eigin stjórnmn sem ríkisstjórn- in og falangistar höfðu sett á lagg- irnar. Menntastofnanir, ýms lítil leik- hús, kvikmyndaklúbbar og rithöf- undaþing urðu að málverum þar sem ritskoðun og önnur kúgun var for- dæmd. 1955 kom SEU af stað „umræðum um spænskar kvikmyndir“. Menn- ingarstefna ríkisstj órnarinnar var þar gagnrýnd harðlega og hún þurfti ekki lengur að vera í neinum vafa um mót- þróa sinna eigin stúdentafélaga. Fyrsta undanhald Frankós I október sama ár dó José Ortega y Gasset. I því tilefni skipaði upp- lýsingaráðuneytið blöðunum að stað- hæfa að hinn vantrúaði heimspek- ingur hafi skömmu fyrir dauða sinn horfið aftur í skaut kirkjunnar. Þótt enginn tryði þessari grófu lygi gátu stúdentar ekki setið á sér að láta í ljós óbeit sina á henni á götum úti. Líkfylgd Ortegas snerist upp í mót- mælafund gegn óheiðarleik og naz- istakennimannlegum áróðri Arias Salgados, áróðursráðherra Frankós, og í endumýjaða andlega mótstöðu á Spáni. Ríkisstjórninni varð órótt út af þessum atburði og bannaði 1. þjóðlegt háskólaþing ungra rithöf- unda, sem ákveðið var að halda í nóvember og beðið var af mikilli eft- irvæntingu. Með þessu banni missti Frankó stuðning þeirra fáu stúdenta sem enn fylgdu honum að málum. Þeim hafði sýnilega skilizt að þróun menningar í landinu var ósamræman- leg fasismanum. í fyrsta mánuði ársins 1956 brýzt loks út stríðið milli ríkisstj ómarinn- ar og stúdentanna fyrir alvöru. Það færist úr háskólunum út á götuna og verður einn þátturinn í baráttu fjöld- ans. Öánægja stúdentanna lýsir sér í árásum á skrifstofur og fundarsali SEU, sem þeir kenna um bannið gegn þinghaldinu. Ríkisstjómin áræðir ekki að berja niður mótmælaaðgerð- irnar, því að hún óttast byltingar- sinnuð átök með ófyrirsj áanlegum afleiðingum. Þá ákveða falangistar að grípa til eigin ráða. Minnugir „hetjudáða“ þýzkra og ítalskra fas- ista senda þeir vopnaða menn hundr- 19
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.