Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 33

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 33
„Undrið“ í spœnskri menningarbaráttu til á sama tíma og blómaskeið hefst í bókmenntunum. Á Spáni hefur ný tegund bókmennta rutt sér til rúms, kjarni hennar er gagnrýni á Frankó- sinna og þær boða lýðræðislegar, og að sumu leyti sósíalskar, hugsjónir. Að þessum bókmenntum standa mörg ágæt skáld og rithöfundar, leikrita- og kvikmyndahöfundar, svo sem Jes- ús Fernández Santos, Armando Ló- pez Pacheco, Juan Goytisolo, Blas de Otero, Angel Gonzalez, Alfonso Sastre, Berlanga Diamante og margir margir fleiri. Að telja upp alla blaða- menn, gagnrýnendur, málara, leik- stjóra og fleiri sem styðja þessa menningarhreyfingu yrði alltof langt mál í þessari blaðagrein. í þessari vinstrisinnuðu fylkingu — öll andspyrna gegn Frankó, hversu væg sem hún er, verður að kallast vinstrisinnuð — eru nokkur afbrigði, sem til skilningsauka skal hér lýst að nokkru. f henni eru meðal annarra gamlir flokksmenn Frankós og for- ingjar flokka sem lengst stóðu til hægri (Ruiz Jeménez, Gil Robles, Di- onisio Ridruejo og margir fleiri). Þar eru einnig vísindamenn, rithöf- undar og listamenn, sem þangað til fyrir skömmu töldu sig ópólitíska og höfðu sitt eigið kreddukerfi, (meðal þeirra eru hinn þekkti spænski mið- aldafræðingur Ramón Menéndez Pi- dal, ljóðskáldið Vicente Aleixandre ofL). Þegar ég tala um vinstrisinnaða andspyrnu á ég líka við bókmenntir, pólitískar, þjóðfélagslegar og heim- spekilegar og einnig skáldsögur, leik- rit og kvikmyndir sem teljast mega frj álslyndar, að minnsta kosti í aug- um borgara lands, þar sem stétt léns- herra og konungssinna og kirkju er allsráðandi. Fylkingin hefur á stefnu- skrá sinni deilingu stórjarða, afnám einokunar og lýðræðislegt réttarfar. Það má til sanns vegar færa að hún, í mörgum tilfellum, aðhyllist marx- isma, raunar hikandi og gegn ásetn- ingi sínum, en það er önnur saga. José Luis Aranguren, katólskur pró- fessor við háskólann í Madrid rök- ræðir við marxista með marxískum röksemdum. Það þýðir að Arangur- en, sem þekkir marxisma aðeins eins og hann er skýrður og afskræmdur af katólsku kirkjunni, lærir að skilja marxískan húmanisma við það að beita aðferðum hans í gagnrýni á af- skræmingu hugsjóna hans. Dionisio Ridruejo er líka alltaf að endurskoða og breyta pólitískum skoðunum sín- um og reynir að forðast grundvallar- reglur marxismans, en það er árang- urslaust, þær skína alstaðar í gegn í rökum hans. Þetta eru engin eins- dæmi, en þau eru einkennandi fyrir spánverja, sem nú á tímum eru að reyna að átta sig á stjórnmálum og menningu. Til þess að sannfærast um þetta þarf ekki annað en blaða í mörgum menningartímaritum, jafn- vel þeim íhaldssömustu, til þess að 23
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.