Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 88

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 88
Tímarit Máls og menningar Noregi og Bretlandseyjum var ekki hafin. Óttari hlýtur að hafa verið kunnugt um landið, en hann þekkir ekki hið kaldranalega nafn þess, og Elfráður virðist dálítið ruglaður í ríminu og tekst ekki að tengja frá- sagnir Óttars við aðrar heimildir, sem hann hafði um lönd í Norður- höfum. Það voru ekki einungis nor- rænir menn, sem sóttu hann heim, heldur einnig Irar. Arið 891 að tali annála „komu þrír írar til Elfráðs konungs á ára- lausum báti frá írlandi, en þaðan höfðu þeir horfið af þeim sökum, að þá fýsti af ást við guð að fara píla- grímsferð og létu sig engu skipta, hvert þá hæri. Báturinn, sem þeir sigldu á haf út, var gerður úr tveim- ur og hálfri húð, og höfðu þeir tekið með sér nesti til viku, og eftir viku bar þá að Kornbretalandi og fóru brátt að finna Elfráð konung. Þeir hétu svo: Dubhslaine og Macbeat- hadh og Maelinmhain.“ í landafræði sinni segir Elfráður um ísland: „í vestnorður af Iberniu (þ. e. Skotlandi, það er að segja ír- landi) er hið yzta land, sem menn nefna Thila, og það er fáum mönn- um kunnugt sökum órafjarlægðar þangað.1 Þessi þekking er Elfráði ef- laust runnin frá írum, hvort sem miðlendurnir hafa verið guðsmenn- 1 Be westannorðan Ibernia is þæt ýte- meste land þæt mau hæt Thíla, and hit is feáwum mannum cúð for ðære oferfyrre." irnir þrír, sem heimsóttu hann 891 eða einhverjir aðrir. íraland nefnir hann ekki á öðrum stað í ritinu. Það land, sem við köllum Irland, hét þá Hibernía og jafnvel Skotland. Elfráð- ur segir, að Igbernia, sem vér köllum Skotland,2 liggi vestur af Bretlandi. Nafnið írland sem heiti á eyjunni grænu kemur að vísu fyrst fyrir í engilsaxneskum annálum árið 891 og síðar, en Elfráður notar ekki það nafn. Elfráði var svo vel kunn lega írlands, að hann hefur aldrei farið að flytja það langt norður fyrir skozku eyjarnar. Auk þess er konung- ur að vitna til landalýsingar Óttars, en hann sagði konungi, að vestur af Noregi lægi íraland, þá eyjarnar,sem liggi milli íralands og Bretlands og loks Bretland. Hér getur um tvö lönd og eyjar á milli þeirra.3 Á dögum 2 Igbernia þæt we Scotland iiútað LAl- fred’s Orosius, bls. 1]. 3 Ilermann Pálsson hefur skrifað mér svolátandi athugasemdir við þennan stað hjá Elfráði: „1) Elfráður konungur vissi eitthvað um Island; 2) Sú þekking mun að öllum líkindum vera runnin frá frum fremur en norrænum mönnum; 3) Elfráður mun rita áður en landflutningar Herúla hófust að marki. Því var ekki svo fráleitt að hann kallaði landið íraland, þótt hins vegar hefði hann gjarnan mátt nota sama heitið á báðum stöðum; 4) Fræðslan um Þýle er runnin frá fornum landfræðibók- um og írum. Hins vegar hefur hann þekkt frásagnir um íra á landi í norðurhöfum (þ. e. íslandi), og hann hefur ekki tengt þetta nægilega skýrt saman.“ 78
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.