Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Side 88

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Side 88
Tímarit Máls og menningar Noregi og Bretlandseyjum var ekki hafin. Óttari hlýtur að hafa verið kunnugt um landið, en hann þekkir ekki hið kaldranalega nafn þess, og Elfráður virðist dálítið ruglaður í ríminu og tekst ekki að tengja frá- sagnir Óttars við aðrar heimildir, sem hann hafði um lönd í Norður- höfum. Það voru ekki einungis nor- rænir menn, sem sóttu hann heim, heldur einnig Irar. Arið 891 að tali annála „komu þrír írar til Elfráðs konungs á ára- lausum báti frá írlandi, en þaðan höfðu þeir horfið af þeim sökum, að þá fýsti af ást við guð að fara píla- grímsferð og létu sig engu skipta, hvert þá hæri. Báturinn, sem þeir sigldu á haf út, var gerður úr tveim- ur og hálfri húð, og höfðu þeir tekið með sér nesti til viku, og eftir viku bar þá að Kornbretalandi og fóru brátt að finna Elfráð konung. Þeir hétu svo: Dubhslaine og Macbeat- hadh og Maelinmhain.“ í landafræði sinni segir Elfráður um ísland: „í vestnorður af Iberniu (þ. e. Skotlandi, það er að segja ír- landi) er hið yzta land, sem menn nefna Thila, og það er fáum mönn- um kunnugt sökum órafjarlægðar þangað.1 Þessi þekking er Elfráði ef- laust runnin frá írum, hvort sem miðlendurnir hafa verið guðsmenn- 1 Be westannorðan Ibernia is þæt ýte- meste land þæt mau hæt Thíla, and hit is feáwum mannum cúð for ðære oferfyrre." irnir þrír, sem heimsóttu hann 891 eða einhverjir aðrir. íraland nefnir hann ekki á öðrum stað í ritinu. Það land, sem við köllum Irland, hét þá Hibernía og jafnvel Skotland. Elfráð- ur segir, að Igbernia, sem vér köllum Skotland,2 liggi vestur af Bretlandi. Nafnið írland sem heiti á eyjunni grænu kemur að vísu fyrst fyrir í engilsaxneskum annálum árið 891 og síðar, en Elfráður notar ekki það nafn. Elfráði var svo vel kunn lega írlands, að hann hefur aldrei farið að flytja það langt norður fyrir skozku eyjarnar. Auk þess er konung- ur að vitna til landalýsingar Óttars, en hann sagði konungi, að vestur af Noregi lægi íraland, þá eyjarnar,sem liggi milli íralands og Bretlands og loks Bretland. Hér getur um tvö lönd og eyjar á milli þeirra.3 Á dögum 2 Igbernia þæt we Scotland iiútað LAl- fred’s Orosius, bls. 1]. 3 Ilermann Pálsson hefur skrifað mér svolátandi athugasemdir við þennan stað hjá Elfráði: „1) Elfráður konungur vissi eitthvað um Island; 2) Sú þekking mun að öllum líkindum vera runnin frá frum fremur en norrænum mönnum; 3) Elfráður mun rita áður en landflutningar Herúla hófust að marki. Því var ekki svo fráleitt að hann kallaði landið íraland, þótt hins vegar hefði hann gjarnan mátt nota sama heitið á báðum stöðum; 4) Fræðslan um Þýle er runnin frá fornum landfræðibók- um og írum. Hins vegar hefur hann þekkt frásagnir um íra á landi í norðurhöfum (þ. e. íslandi), og hann hefur ekki tengt þetta nægilega skýrt saman.“ 78
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.