Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 97

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Blaðsíða 97
Umsagnir um bækur Sannar myndir Fyrir síðustu jól sendi húsfreyja norður við Mývatn, Jakobína Sigurðardóttir, frá sér átta smásögur athyglisverðar.1 Fjórum ár- um áður hafði Jakobína gefið út Kvœði, 7 arkir að stærð, þrungin skaphita, ættjarðar- ást og baráttuhug fyrir mannréttindum og frelsi, en um leið með ósviknum hagleiks- blæ. Sögur þessar eru með sömu einkennum og kvæðin og standa þeim síður en svo að haki í heild, þó að misjafnar séu að gæð- um. Beztu kostir þeirra eru næmleiki og skilningur á viðbrögðum fólks í lífsins leik og tilfinninga túlkun, sem snertir lesand- ann ósjaldan djúpt og fyllir hann samúð með persónunum. Jakobína gerþekkir oft- ast það, sem hún skrifar um. Samtöl eru víðast eðlileg. Hún kann jafn vel að leggja orð í munn blindri öldurkonu sem hús- freyjunni ungu, rótgrónum óðalsbónda í sveit eins og sjómanni, nýkomntim heim úr veiðiför til konu og bama. Skal nú litið á einstakar sögur. Hin fyrsta heitir Þessi blessaða þjóð og fjallar um andstæður gamals og nýs tíma, er augnabliksmynd af sveitaheimili um sum- ardag, þegar ungan gest á vegum Rann- sóknarstofu Háskólans ber að garði, en hann á að taka heysýnishom hjá bónda, sem kemur inn til hádegisverður frá að bjástra árangurslaust við bilaðan súgþurrk- unarmótor. Húsfreyjan gengur um beina, en amman, blind að mestu, reynir að 1 Jakobína Sigurðardóttir: Púnktur á skökkum stað. Heimskringla, 1964. 137 bls. hjáipa til við uppþvott og barnagæzlu. Sam- tal hjónanna og gestsins er um vandamál véla og annríkis, þar eð hálfþurrt heyið i hlöðunni liggur undir skemmdum vegna vöntunar á blæstri, og slægjan á túninu þarfnast snúnings, en enginn til að annast hana: bóndinn á kafi í vélarviðgerð, hús- freyja vanfær, bömin of ung til að geta hjálpað, en gamla konan blind. Hún er með allan hugann við liðinn tíma og ræðir ýmist um ágæti afa og ömmusystur gests- ins eða hún vitnar í ljóðmæli Jónasar og Stephans G., en á hvoru tveggja virðist unga kynslóðin vita jafnlítil deili — sönn mynd, en átakanleg af djúpi því, sem stað- festst hefur milli kynslóðanna, er skilur nú tæpast hvor aðra: Onnur lifir í horfinni veröld skáldskapar og hugsjóna, hin á ofsa- hraðri ferð inn í nýja tíð vélveldis og raun- sæi, en getur ekki snúið við, þó að hún feg- in vildi. í annarri sögu bókarinnar Stellu, þar sem greinir frá hjónabandsárekstrum, er sýnt annars konar djúp eða fjarlægð milli and- stæðna. Ef til vill mætti frekar nefna það múr, sem aðskilur persónumar, skilrúm, er lokar draum frá vemleika. Vöntun sam- stillingar og gagnkvæms skilnings meðal hjónanna veldur ógæfunni. Og fyrir bragð- ið eru þau jafnfjarlæg hvort öðm, þó að heim sé kominn sem þá hann var á sjónum. Þau húa í bragga, hann er óbreyttur háseti, hún alltaf ólétt — og kennir honum um fá- tæktina og baslið, fyrst hann lét ógert að afla sér réttinda til betur launaðrar stöðu. En rætur ósamþykkisins ná þó dýpra. Þær eru sálræns eðlis, einstaklingsbundnar. Hér er vel á efninu haldið og af nærfæmi túlk- uð hin misræmu sjónarmið. 87
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.