Náttúrufræðingurinn - 2010, Blaðsíða 56

Náttúrufræðingurinn
56
prior to 1975, the oldest going back to
about 1840 (Table 2). The available infor-
mation suggests that the population
was considerably smaller in the 19th
and early 20th centuries, perhaps only
2–3,000 pairs, or only a tenth of the
1993–1994 population.
A comparison was made of inde-
pendent estimates of ten Kittiwake col-
onies in 1984 where same colonies were
censused in same year and about same
time of summer. Surveys were done us-
ing two different techniques, aerial
photography6,7 and ground counts on
land and in boat (present study). Very
good correlation was found between
counts (Fig. 10), while the aerial counts
more or less constantly gave about 10%
lower figures. This comes as no sur-
prise since all nooks and crannies were
studied during the ground truthing,
many of which were not visible on aer-
ial photos. Although both techniques
can be recommended, the aerial photo-
graphy has various advantages. Much
larger area can be surveyed during the
same amount of time, with greater ease
and less physical exertion. Besides, the
photographs allow for archiving and
repeatability. I commend Arnþór
Garðarsson on his pioneering work in
estimating the size and monitoring
Icelandic seabird populations, includ-
ing Kittiwakes, using this technique.
Þakkir
Þeim fjölmörgu sem hafa tekið þátt í talningum á ritum, merkingum eða öðrum
athugunum um áratugi er þökkuð aðstoðin. Engir hafa þó tekið virkari þátt en
eiginkona mín, Sólveig Bergs, sem aðstoðaði í ótal lengri sem styttri ferðum til
ritutalninga á árum áður, og Sverrir Thorstensen í tæpa þrjá áratugi. Fjölmarg-
ir heimamenn hafa aðstoðað á einn eða annan hátt, þ. á m. með því að veita
upplýsingar. Ég vil sérstaklega þakka Trausta Tryggvasyni, kennara í Stykkis-
hólmi, og Hafsteini Guðmundssyni, bónda í Flatey, fyrir margháttaða aðstoð,
upplýsingar og önnur samskipti um áratugaskeið. Jóni Helga Jónssyni í Stykkis-
hólmi og Helga Steingrímssyni í Reykjavík eru þakkaðar upplýsingar um
Purkeyjarlönd. Anette Meier teiknaði 2. mynd og kann ég henni bestu þakkir.
Heim ild ir
Ævar Petersen 2000. Vöktun sjófuglastofna. Náttúrufræðingurinn 69 1.
(3–4). 189–200.
Ævar Petersen 1998. Fuglalíf í Stagley á Breiðafirði. Breiðfirðingur 56. 2.
98–121.
Ævar Petersen 1979. Varpfuglar Flateyjar á Breiðafirði og nokkurra 3.
nærliggjandi eyja. Náttúrufræðingurinn 49 (2–3). 229–256.
Ævar Petersen 1989. Náttúrufar í Breiðafjarðareyjum. Árbók Ferða-4.
félags Íslands 1989. 17–52.
Ævar Petersen 2005. Melrakkaey í Grundarfirði: Náttúrufar og nytjar, 5.
einkum fuglar. Fólkið – Fjöllin – Fjörðurinn. Safn til sögu Eyrarsveitar
6. 7–70.
Arnþór Garðarsson 1996. Ritubyggðir. Bliki 17. 1–16.6.
Arnþór Garðarsson 2006. Viðkoma ritu sumarið 2005. Bliki 27. 23–26.7.
Arnþór Garðarsson 1979. Skarfatal 1975. Náttúrufræðingurinn 49 8.
(2–3). 126–154.
Arnþór Garðarsson 1984. Fuglabjörg Suðurkjálkans. Árbók Ferða-9.
félags Íslands 1984. 126–160.
Arnþór Garðarsson 1995. Svartfugl í íslenskum fuglabjörgum. Bliki 16. 10.
47–65.
Arnþór Garðarsson 1999. The density of seabirds west of Iceland. Rit 11.
Fiskideildar 16. 155–169.
Arnþór Garðarsson 2006. Nýlegar breytingar á fjölda íslenskra bjarg-12.
fugla. Bliki 27. 13–22.
Arnþór Garðarsson 2008. Dílaskarfsbyggðir 1994–2008. Bliki 29. 1–10.13.
Arnþór Garðarsson 2008. Súlutalning 2005–2008. Bliki 29. 19–22.14.
Ævar Petersen 1993. Rituvörp á utanverðu Snæfellsnesi. Bliki 13. 3–10.15.
Ævar Petersen & Sigurður Ingvarsson 1995. Skarfavörp í innanverðum 16.
Faxaflóa 1993. Bliki 15. 16–20.
Ævar Petersen & Sigurður Ingvarsson 2002. Fuglalíf í Borgareyjum og á 17.
Borgarskarfaskerjum á Borgarfirði. Náttúrufræðingurinn 70 (4). 185–196.
Nettleship, D.N. 1976. Census techniques for seabirds of arctic and east-18.
ern Canada. Canadian Wildlife Service Occ. Pap. no. 25. 33 bls.
Birgir Kjaran 1964. Auðnustundir. Bókfellsútgáfan, Reykjavík. 351 bls. 19.
Blume, C.A. 1968. Island, 27. maj til 8. juni 1968. (Foreningsmeddelelser). 20.
Dansk ornitologisk forening tidsskrift. 62 (2). xxvi–xxix.
Mörsdorf, S.W. 1988. Vegetationskundliche Untersuchungen im Breida-21.
fjördur (West-Island). Univ. Trier. Diplomarbeit in Geobotanik. 133 bls.
Finnur Guðmundsson 1952. Óbirtar dagbækur. Varðveittar á Náttúru-22.
fræðistofnun Íslands.
Sýslu- og sóknalýsingar Hins íslenzka bókmenntafélags 1970. Snæfells-23.
nes III. Svavar Sigmundsson og Ólafur Halldórsson sáu um útgáfuna.
Snæfellingaútgáfan, Reykjavík. xv+352 bls.
Árni Magnússon & Páll Vídalín 1938. Jarðabók. 6. bindi. Hið íslenska 24.
fræðafélag í Kaupmannahöfn. iv+425 bls.
Ólafur Sívertsen 1952. Lýsing Flateyjarprestakalls. Bls. 92–192 25. í: Sókna-
lýsingar Vestfjarða. I. Barðastrandarsýsla. Samband vestfirzkra átt-
hagafélaga, Reykjavík. 281 bls.
Gísli Konráðsson & Hermann S. Jónsson 1936. Saga Flateyjarhrepps til 26.
loka 19. aldar. Flateyjar Framfarastiftun, Flatey. Handrit á Lands-
bókasafni – Háskólabókasafni.
Hörring, R. 1908. Óbirt dagbók úr Íslandsferð. Varðveitt á Náttúru-27.
fræðistofnun Íslands.
Finnur Guðmundsson 1942. Óbirtar dagbækur. Varðveittar á Náttúru-28.
fræðistofnun Íslands.
Bornaechea, P.G. & Arnþór Garðarsson 2006. Fuglabjörg á Snæfellsnesi 29.
árið 2005. Bliki 27. 51–54.
Pearson, T.H. 1968. The feeding biology of sea-bird species on the Farne 30.
Islands, Northumberland. J. Animal Ecology 37 (3). 521–552.
Irons, D.B. 1992. Aspects of foraging behavior and reproductive biology 31.
of the Black-legged Kittiwake. Univ. of California, Irvine. Ph.D. 143 bls.
Gunnar Jónsson 1983. Íslenskir fiskar. Fjölvaútgáfan, Reykjavík. 519 bls.32.
Ágúst Guðmundsson, Birgir Jónsson, Arnlaugur Guðmundsson & Jósef 33.
Hólmjárn 1978. Vestfjarðarlína (Þverun á Gilsfirði, könnun á þykkt
setlaga). Orkustofnun Raforkudeild OS-ROD-7812. 8 bls. + 4 kort.
Karl Gunnarsson & Konráð Þórisson 1979. Stórþari í Breiðafirði. Fjölrit 34.
Hafrannsóknastofnunarinnar nr. 5. 53 bls.
Agnar Ingólfsson & Jörundur Svavarsson 1989. Forkönnun á lífríki 35.
Gilsfjarðar. Líffræðistofnun Háskólans. Fjörit nr. 26. 49 bls.
Valur Bogason 2001. Rannsóknir á síli á á Íslandsmiðum. Greinar um 36.
hafrannsóknir. Hafrannsóknir 56. 48–51.
Valur Bogason & Kristján Lilliendahl 2009. Rannsóknir á sandsíli. 37.
Hafrannsóknir 145. 36–41.
Danchin, É. & Monnat, J.-Y. 1992. Population dynamics modelling of two 38.
neighbouring Kittiwake Rissa tridactyla colonies. Ardea 80 (1). 171–180.
Coulson, J.C. & White, E. 1959. The effect of age and density of breeding 39.
birds on the time of breeding of the Kittiwake Rissa tridactyla. Ibis 101
(3–4). 496–497.
Ævar Petersen 2001. Black Guillemots in Iceland: A case-history of 40.
population changes. Bls. 212–213 í: CAFF (Conservation of Arctic Flora
and Fauna). Arctic Flora and Fauna: Status and Conservation. Edita,
Helsinki. 272 bls.
Jón Sólmundsson 2002. Hitafar lofts og sjávar við Breiðafjörð. Sjómanna-41.
dagsblað Snæfellsbæjar. Bls. 16–18.
Arnþór Garðarsson & Ævar Petersen 2009. Íslenski toppskarfsstofninn. 42.
Bliki 30. 9–26.
Bergsveinn Skúlason 1949. Fuglar í Breiðafjarðareyjum. Náttúrufræð-43.
ingurinn 19 (2). 76–82.
Um höfundinn
Ævar Petersen (f. 1948) lauk B.Sc.Honours-prófi í
dýrafræði frá Aberdeen-háskóla í Skotlandi 1973 og
doktorsprófi í fuglafræði frá Oxford-háskóla á Eng-
landi 1981. Ævar hefur unnið á Náttúrufræðistofnun
Íslands frá 1978, var um tíma forstöðumaður Reykja-
víkurseturs en gegnir nú sérstakri rannsóknarstöðu.
Póst- og netfang höfundar/ Author’s address
Ævar Petersen
Náttúrufræðistofnun Íslands
Icelandic Institute of Natural History
Pósthólf/Box 5320
IS-125 Reykjavík
aevar@ni.is
79 1-4#loka.indd 56 4/14/10 8:49:51 PM